Bezpieczne domy dla bocianów

Prace na rzecz bocianów Energa rozpoczyna jeszcze gdy ptaki przebywają na zimowiskach w Afryce. Wówczas energetycy montują oraz remontują platformy pod gniazda znajdujące się na słupach energetycznych. Na tych właśnie platformach bociany rozbudowują swoje lęgowiska – wyniesione ponad linię energetyczną, co chroni je przed kontaktem z elementami infrastruktury znajdującymi się pod napięciem. Każdego roku jest to kilkaset nowych lub wyremontowanych konstrukcji. Najwięcej platform, prawie 6 tys., znajduje się na terenie olsztyńskiego Oddziału Energi Operatora. Łącznie Energa zainstalowała już 13,5 tys. platform pod bocianie gniazda.

− Platformy są montowane na słupach, na których bociany założyły już gniazdo w poprzednich latach. Energetycy nie montują konstrukcji w miejscach przez siebie wyznaczonych, lecz działają zgodnie z „wytycznymi” przyszłych lokatorów, ponieważ jest mała szansa, że bocian zaakceptowałby miejsce z góry mu wyznaczone – wyjaśnia Anna Gawrońska, koordynator Sekcji Ochrony Środowiska w Enerdze Operatorze – Część z gniazd powstaje też „tylko na próbę” i bociany nie będą z nich dalej korzystać. W opinii przyrodników montaż nowej platformy jest uzasadniony wtedy, gdy bocianie gniazdo na słupie miało lokatorów przez co najmniej dwa lata z rzędu – dodaje Anna Gawrońska.

Działania te mają na celu nie tylko ochronę bociana białego, ale również zabezpieczenie linii energetycznych przed kontaktem z materiałem wykorzystanym przez ptaki jako budulec. Zdarzają się sytuacje, w których powoduje on zwarcia, a w konsekwencji przerwy w dostawach energii elektrycznej.

Nie tylko platformy

Grupa Energa współpracuje z przyrodnikami na rzecz ochrony bociana białego i jego siedlisk od 30 lat. Poza montażem platform prowadzi też szereg działań promujących wiedzę o tym chronionym gatunku. Energetycy wspomagają również prowadzone przez ornitologów akcje obrączkowania.

W ostatnim czasie w ramach współpracy z Małopolskim Towarzystwem Ornitologicznym zaobrączkowanych zostało kilka tysięcy bocianów. Obrączki pozwalają śledzić trasy wędrówek ptaków, poznać ich zwyczaje, a także zagrożenia na jakie są narażone. Wszystko to pozwala na zaplanowanie działań pomagających w lepszej ochronie gatunku.

Energetycy, po odbyciu odpowiedniego szkolenia, angażują się również w akcje obrączkowania bocianów jako obrączkarze. W grudniu ubiegłego roku przeszkolonych zostało 19 pracowników Energi Operatora, którzy zgłosili się do udziału w programie obrączkowania. Szkolenie prowadzili pracownicy Centrali Obrączkowania Ptaków oraz przedstawiciele Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego.

W tym roku energetycy Energi wspierają również organizowany przez przyrodników 8 Międzynarodowy Spis Bociana Białego. Taki spis odbywa się raz na 10 lat. Ostatni miał miejsce w 2014 roku. Tegoroczny spis ma na celu m.in. stworzenie bazy gniazd bocianich, która dostępna będzie za pośrednictwem Internetu, i z której będą mogły korzystać także służby techniczne Energi Operatora.

Pomóc bocianom może każdy

Bocian biały jest gatunkiem podlegającym w Polsce ochronie ścisłej i wymagającym ochrony czynnej, a działalność człowieka może niekorzystnie wpływać na populację bocianów. Dlatego tak ważne są działania prowadzone na wielu płaszczyznach. Od zakładania platform czy obrączkowania ptaków, po upowszechnianie wiedzy na ich temat.

Przyrodnicy i energetycy od lat zachęcają do prostej czynności, dzięki której każdy może włączyć się w ochronę bocianów. Chodzi o zbieranie sznurków, które ptaki chętnie wykorzystują do wzmacniania i rozbudowy swoich gniazd. Znajdują je na okolicznych polach, pozostawione po pracach rolnych. Taki budulec jest niebezpieczny zwłaszcza dla piskląt, ponieważ stwarza ryzyko zaplątania, obrażeń, a nawet śmierci.

Warto pamiętać również o tym, że na adres bociany@energa-operator.pl można zgłaszać bocianie gniazda na słupach energetycznych, które nie są jeszcze wyposażone w platformę, a także problemy związane z tymi już istniejącymi – np. konieczność ich wymiany lub odchudzenia gniazda.