Brakujące puzzle

Zima nadchodzi wielkimi krokami, a z nią coroczna mobilizacja – włączamy grzejniki, przygotowujemy ciepłe herbaty, zapalamy światła, żeby rozproszyć mrok coraz to dłuższych wieczorów. Łącznie z marzeniami o śniegu i świątecznym klimacie przychodzi nam zmierzyć się też z energetycznymi wyzwaniami: jak zapewnić ciepło i światło, gdy zapotrzebowanie na prąd rośnie tak szybko, jak jego ceny na rachunkach?

Współczesna „energetyczna układanka”w Polsce budzi wiele wątpliwości. Od lat kluczową rolę odgrywają tu dwa elementy: węgiel i gaz, skuteczne w doraźnym zapewnieniu energii. Ich zasoby i koszty powodują jednak duży niepokój – zwłaszcza w kontekście globalnych napięć i niestabilności rynkowej. Węgiel, który przez lata był symbolem polskiej energetyki, dziś jest paliwem odrzucanym przez unijne wytyczne… Ale póki co – pozostaje w Polsce niezastąpiony.

W ostatnich latach obserwujemy jednak dynamiczny rozwój inwestycji w odnawialne źródła energii. Powstają nowe farmy wiatrowe, a dachy polskich domów coraz częściej ozdabiają panele słoneczne. To krok w dobrym kierunku, lecz problem pojawia się, gdy zderzymy „zielony kierunek” z codzienną rzeczywistością. Odnawialne źródła energii nie są stabilnym źródłem, co dobitnie pokazują dane Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. W zimowe, pochmurne dni produkcja energii z paneli słonecznych drastycznie spada, a bezwietrzna pogoda wyłącza z użytku turbiny wiatrowe. Problem nie polega na braku „zielonych puzzli” w układance, lecz na tym, że pojedyncze OZE nie są w stanie pokryć całości zapotrzebowania w okresach szczytowych. Potrzebujemy niezawodnego i przewidywalnego źródła energii „w podstawie”.

W tym niełatwym do skompletowania miksie pojawia się nowy element, niosący nadzieję na stabilność energetyczną – pierwsza w naszym kraju elektrownia jądrowa. To projekt, który przez dekady pozostawał w sferze marzeń i politycznych debat. Mówi się o nim od lat 80., a każdy kolejny rząd podchodził do tego tematu jak do jeża – bo to i kosztowne, i trudne w realizacji, a i przeciwników wciąż nie brakuje. Czy ten „puzzel” nabrał w końcu realnych kształtów? Mamy ambitny plan, który wymaga olbrzymich nakładów finansowych, międzynarodowej współpracy i dobrego przygotowania. To wyzwanie musi zostać podjęte, żeby zapewnić stabilne źródło energii, niezależne od kaprysów pogodowych i międzynarodowych konfliktów. Jednak efekty zobaczymy dopiero za ładnych kilkanaście lat...

Elektrownia jądrowa to rozwiązanie przyszłościowe, które nie uchroni nas więc przed wyzwaniami nadchodzącej zimy. Do tego czasu trzeba będzie nie tylko starać się zbilansować różne źródła energii, ale także zmniejszać zapotrzebowanie, modernizując systemy grzewcze, wprowadzając nowe, bardziej wydajne technologie i edukując społeczeństwo o konieczności świadomego zarządzania energią (o utrzymaniu infrastruktury energetycznej, jak i o wspomnianym „atomie” szeroko piszemy w bieżącym wydaniu).

Zimowa rzeczywistość energetyczna to więc wyzwanie, które wymaga wielu rozwiązań: od chwilowych „łatek”, po długofalowe inwestycje. Czy Polska będzie w stanie ułożyć tę skomplikowaną układankę i zapewnić stabilność energetyczną dla przyszłych pokoleń? Czas pokaże, choć jedno jest pewne – czeka nas długa i pełna wyzwań droga.

Utrzymanie Infrastruktury Energetycznej

Temat numeru: Utrzymanie Infrastruktury Energetycznej

Prawo

Nowoczesne rozwiązania

Transformacja energetyczna

Energetyka EKSTRA: Skutki zielonej transformacji energetyki