"Są to cztery rozporządzenia, z tego trzy wydawane przez ministra energii i jedno wydawane przez ministra środowiska. Te wszystkie rozporządzenia powinny wejść w jednym czasie, żeby mogły właściwie funkcjonować i żeby wszyscy mogli się do tego przygotować" - powiedziała podczas poniedziałkowego posiedzenia sejmowej Komisji ds. Energii i Skarbu Państwa dyrektor departamentu górnictwa w resorcie energii Anna Margis.

"Te rozporządzenia są bardzo obszerne; one w tej chwili są w Rządowym Centrum Legislacji, które dość długo nad nimi pracowało (...) są już w RCL i będą niedługo opublikowane" - zapewniła dyrektor, wskazując, że konieczne jest uzgodnienie dokładnego terminu wejścia nowych przepisów w życie między resortami energii i środowiska.

"Jest teraz tylko kwestia dogrania terminu z ministrem środowiska, żeby weszło to w jednym terminie, i żeby wszyscy mogli się spokojnie dostosować do tych rozporządzeń" - dodała.

Chodzi m.in. o rozporządzenia dotyczące szczegółowych wymagań prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych, ratownictwa górniczego oraz szczegółowych wymagań dotyczących przechowywania i używania środków strzałowych i sprzętu strzałowego w ruchu zakładu górniczego. Planowana zmiana przepisów ma m.in. uprościć niektóre formalności, przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa pracy w kopalniach.

To również rozporządzenie ministra środowiska dotyczące zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych, określające m.in. kryteria oceny zagrożeń naturalnych w kopalniach oraz kryteria zaliczenia wyrobisk górniczych do poszczególnych stopni, kategorii lub klas zagrożeń.

Według wcześniejszych informacji, przygotowane przez resort energii akty prawne zostały niedawno wycofane z wykazu rozporządzeń oczekujących na ogłoszenie Rządowego Centrum Legislacji, natomiast termin wejścia w życie rozporządzenia resortu środowiska był już kilkakrotnie przesuwany; ostatni podawany termin mówił o początku 2018 r.

Przesunięcie wejścia w życie nowych regulacji dla przedsiębiorców górniczych oznacza jedynie to, że nadal działają na podstawie starych przepisów.

Rozporządzenia ME stanowią pakiet rozwiązań regulujących zarówno ruch podziemnych zakładów górniczych, jak i kwestie ratownictwa górniczego oraz materiałów wybuchowych. Nowe regulacje zostały skonsultowane z przedstawicielami przedsiębiorców oraz organami nadzoru górniczego. Przede wszystkim zmniejszają liczbę dokumentów i procedur, a jednocześnie gwarantują maksymalne bezpieczeństwo zatrudnionych pod ziemią górników. Uwzględniają też postęp techniczny, a główny nacisk kładą na bezpieczeństwo, efektywność i użyteczność.

We wrześniu ubiegłego roku resort energii szacował, że nowe przepisy mogą zmniejszyć koszty w górnictwie węgla kamiennego o ok. 435 mln zł rocznie. W poniedziałek dyrektor Margis potwierdziła wcześniejsze szacunki, mówiące o ponad 400 mln zł oszczędności. "Jeżeli te rozporządzenia wejdą, to faktycznie spółki nie będą musiały tych dodatkowych kosztów ponieść (...); te rozporządzenia były z tą myślą przygotowywane" - powiedziała.

Projektowane rozporządzenia mają m.in. istotny wpływ na przygotowanie planów ruchu zakładu górniczego - to jeden z kluczowych dokumentów dla prowadzenia kopalń. Ich dyrekcje oraz zarządy spółek węglowych wskazują w planach m.in., jakie działania należy podjąć, aby praca pod ziemią prowadzona w warunkach zagrożenia była bezpieczna dla górników, oraz w jaki sposób minimalizowane będą podziemne zagrożenia.

Obecnie przygotowanie planów odbywa się w oparciu o przepisy z 2002 r. (chodzi o rozporządzenie ministra gospodarki ws. bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych), które – na co wielokrotnie wskazywali eksperci górniczy – wymagają dostosowania do dzisiejszych realiów. Drogę do nowelizacji rozporządzeń otworzyło przyjęcie w 2011 r. nowego Prawa geologicznego i górniczego.

Początkowo planowano, że nowe regulacje mają obowiązywać od 1 stycznia 2017 r., z wyjątkiem przepisów o służbach dyspozytorskich oraz systemach gazometrycznych, które miały wejść w życie 1 lipca 2017 r. Natomiast na wprowadzenie automatycznej rejestracji i archiwizacji rozmów z dyspozytorni, stacji gazometrycznych i sztabów akcji ratowniczych kopalnie będą miały dwa lata. Zarejestrowane rozmowy trzeba będzie przechowywać przez miesiąc.

Kolejnym, po projektowanych rozporządzeniach ministra energii, oczekiwanym przez środowisko górnicze aktem prawnym jest gotowe już rozporządzenie ministra środowiska dotyczące zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych, określające m.in. kryteria oceny zagrożeń naturalnych w kopalniach oraz kryteria zaliczenia wyrobisk górniczych do poszczególnych stopni, kategorii lub klas zagrożeń. Np. nowa klasyfikacja zagrożenia tąpaniami przewiduje dwa stopnie tego zagrożenia, dotychczasowa – trzy; inne różnice to np. wymagania dotyczące wyrobisk zagrożonych wyrzutami metanu i skał oraz klasyfikacja zagrożenia klimatycznego, które w ogóle nie jest ujęte w starych przepisach, a pojawia się w nowych. Termin wejścia w życie tego gotowego od stycznia 2013 r. rozporządzenia kilkakrotnie przekładano.

Zmiany w przepisach mają poprawić bezpieczeństwo w kopalniach, ale również zmniejszyć koszty ich działalności tam, gdzie jest to możliwe. Wiosną ubiegłego roku minister energii powołał specjalny zespół do oceny wszystkich obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia ruchu zakładów górniczych. Efektem jego prac mają być rekomendacje dotyczące uproszczenia i zwiększenia użyteczności tych regulacji. W skład zespołu weszli m.in. przedstawiciele ministerstwa i nadzoru górniczego.

(PAP)

Fot. 123rf