Obliczenia wskazują, że Polska, Luksemburg i Niemcy miały w ubiegłym roku wyższe emisje niż wyznaczone dla tych krajów cele.

Szczegółowe dane z raportu pokazują, że najwyższe przychody z systemu handlu emisjami – prawie 800 mln € – osiągnęły Niemcy. Kraj ten jednak sporą część przeznaczył na inwestycje klimatyczne na poziomie międzynarodowym.

Polska z przychodami wynoszącymi ok. 250 mln euro jest na 5. miejscu w UE. Połowa z tych środków nie była jednak wykorzystana na cele związane z polityką klimatyczno-energetyczną, chociaż z zapisów art. 10 ust.3 dyrektywy EU ETS wynika, że kraj członkowski powinien przeznaczyć ponad 50% przychodów z ETS na realizację przedsięwzięć związanych z ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych (z katalogu 9 rodzajów podanych w dyrektywie EU ETS).

Konkluzje w sprawie ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 z Rady Europejskiej 23-24.10.2014 r. można określi jako bardzo „ogólnikowe”. Nie oznacza to tak naprawdę czegoś złego, gdyż wskazuje wyraźnie, że nastąpiła zmiana myślenia z bezkrytycznego dążenia do wyznaczania coraz „ambitniejszych” celów bez uwzględniania działań lub ich braku ze strony innych znaczących światowych emitentów.

Proponowany dokument zakłada natomiast, dla branż objętych EU ETS, jeszcze trudniejszy do osiągnięcia cel redukcyjny na poziomie 23% w ciągu 10 lat (okres 2020-2030). Dodatkowo, postęp w technologiach związanych z wytwarzaniem bezemisyjnym/niskoemisyjnym nie upoważnia do tak drastycznych ograniczeń. Przykładowo, w zakresie CCS, która to technologia zgodnie założeniami dyrektywy ETS miała umożliwić wytwarzanie energii z paliw kopalnych ze znikomą emisją CO₂ postęp technologiczny w ogóle nie nastąpił. W warunkach polskich nie doszło do żadnego wdrożenia tej technologii.  

W Polsce zdecydowana większość energii cieplnej i ponad 90% energii elektrycznej wytwarzana jest z węgla. Dla przestawienia polskiej energetyki z węglowej na mniej emisyjną w tak krótkim czasie, konieczna jest budowa dużej liczby elektrowni gazowych w układach kogeneracyjnych przy terytorialnie ograniczonym potencjale do budowy tych elektrowni, co spowoduje drastyczny wzrost kosztów energii i utratę konkurencyjności polskiej gospodarki.

Ze względu na politykę klimatyczna Unii Europejskiej, Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu, za pośrednictwem Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii, nawiązało współpracę z Polskim Towarzystwem Elektrociepłowni Zawodowych oraz Izbą Gospodarczą Ciepłownictwo Polskie w celu przygotowania optymalnego systemu wsparcia dla wysokosprawnej kogeneracji. Główną intencją projektu jest wypracowanie systemu, który daje możliwość rozwoju energetyki kogeneracyjnej i jednocześnie nie obciąży odbiorców nadmiernymi kosztami.

Forum będzie kontynuowało działania związane z obniżeniem kosztów pozyskania energii przez odbiorców przemysłowych, między innymi:

• zmniejszenie obciążeń z tytułu kosztów kolorowych certyfikatów dla odbiorców przemysłowych;
• zmniejszenie obciążeń akcyzowych dla odbiorców przemysłowych;
• systemu rekompensat z tytułu tzw. emisji pośredniej (wynikającej ze wzrostu kosztów energii elektrycznej spowodowanych kosztami CO2), wynikających z dyrektywy ETS;
• w zakresie przeznaczenia ponad 50% przychodów z systemu handlu emisjami na inwestycje związane ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych zgodnie ze wskazaniami dyrektywy ETS.

Autorami stanowiska są: Krzysztof Łokaj, Polska Izba Przemysłu Chemicznego, Adam Kania, Grupa Azoty Zakłady Azotowe "Puławy" S.A., Henryk Kaliś ZGH „Bolesław” S.A., Prezes IEPiOE, Przewodniczący FOEEiG, Przewodniczący FORUMCO2

fot. zasoby własne autora