Fot: Jacek Chodkowski, dyrektor generalny Grupy Dalkia Polska

Maciej Szramek: Jak podsumowałby pan ostatni rok w energetyce i przemyśle w Polsce?

Jacek Chodkowski: Pierwszym skojarzeniem jest kryzys energetyczny – to pojęcie odmieniane dziś przez wszystkie przypadki. Z perspektywy przemysłu, energetyki i konsumentów, rosnące ceny energii elektrycznej, problemy z dostępem do surowców, widmo czasowych przerw w dostawach prądu to główne tematy debaty publicznej. Wszystkie te elementy osadzone są w sytuacji powszechnej niepewności. Trwająca od miesięcy wojna w Ukrainie, pandemia COVID-19, galopująca inflacja utrudniają poważną debatę o konieczności zmian. Transformacji energetycznej nie możemy jednak traktować jak tematu pobocznego. Dekarbonizacja sektora przemysłowego jest dziś kluczowym krokiem na drodze do osiągnięcia celów polityki klimatycznej, ważnej z perspektywy każdego z nas. Według szacunków IEA, sektor przemysłowy będzie jednym z podstawowych źródeł emisji dwutlenku węgla (do 18% światowych emisji CO2). Nie inaczej jest w Polsce, gdzie wg wydanego w 2021 r. przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) Krajowego Raportu Inwentaryzacyjnego, przemysł jest obok sektora energetycznego i rolnictwa trzecim największym emitentem gazów cieplarnianych (GHG). Ograniczenie wykorzystania paliw kopalnych i zwrócenie się w kierunku budowania własnych miksów energetycznych, uwzględniających zdywersyfikowane źródła czy potencjał OZE, zapewnią przemysłowi większą niezależność i efektywność energetyczną. Jednak, by zmiana była możliwa, konieczna jest współpraca międzysektorowa i wsparcie regulacyjne na poziomie krajowym i międzynarodowym. Parlament Europejski podejmuje działania mające na celu zwiększenie udziału OZE oraz wsparcia projektów w zakresie podnoszenia efektywności energetycznej. To bezpośrednia konsekwencja postulatów z planu RePower EU, który KE przedstawiła w maju 2022 r. Do programu Fundusze Europejskie na rzecz infrastruktury, Klimatu i Środowiska (FEnIKS) na lata 2021-2027, na wsparcie przemysłu w inwestycjach służących poprawie efektywności energetycznej, mają zostać przekazane środki w wysokości bliskiej 1,9 mld euro.

Czy transformacja energetyczna w czasie kryzysu jest bezpiecznym procesem?

To proces gwarantujący bezpieczeństwo – transformacja energetyczna jest konieczna i należy ją przeprowadzić możliwie najszybciej. Każda zwłoka działa na niekorzyść przedsiębiorców. Zwiększanie niezależności od paliw kopalnych, inwestycje w efektywność energetyczną, budowanie własnych miksów energetycznych to jedyna droga, by móc dziś myśleć o rozwoju biznesu. Sektor przemysłowy, chcąc zachować konkurencyjność, musi przejść transformację i przedsiębiorcy mają już tego świadomość, czego najlepiej dowodzi zmiana trendu, który obserwowaliśmy przez ostatnie lata. Do tej pory zainteresowanie wdrażaniem rozwiązań podnoszących efektywność energetyczną wykazywały głównie te sektory gospodarki, gdzie nie tylko zwracano uwagę na społeczną odpowiedzialność biznesu, ale przede wszystkim gdzie koszt energii w cenie wytwarzanego produktu był stosunkowo duży. Dziś podmiotów zainteresowanych zwiększaniem efektywności energetycznej jest coraz więcej. Chcę podkreślić, że firmy nie są tutaj skazane na wdrożenia konkretnych technologii. Wachlarz możliwości, jakie oferujemy przemysłowi chociażby w obszarze dekarbonizacji, jest szeroki. Przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie doświadczonych partnerów, wyspecjalizowanych w świadczeniu usług dla przemysłu, którzy przeprowadzą ich przez cały proces transformacji energetycznej – od audytu, przez dobór właściwych rozwiązań, ich wdrożenie i wsparcie w eksploatacji, wreszcie po zapewnienie kapitału startowego na inwestycję.

Jakie nowoczesne technologie powinny być brane pod uwagę jako pierwsze w tej transformacji?

Uniwersalny schemat transformacji energetycznej nie istnieje. Dlatego planując inwestycje w tym obszarze trzeba zawsze zacząć od analizy możliwości i potrzeb danego przedsiębiorstwa. Dla jednych idealne okażą się rozwiązania z obszaru autoprodukcji, takie jak kogeneracja czy trigeneracja, w innych przypadkach konieczne może być zbudowanie własnego źródła OZE (np. paneli fotowoltaicznych), a cały projekt może być wspierany przez system efektywnego zarządzania energią. Z kolei dla części przedsiębiorców najlepiej sprawdzi się outsourcing energetyczny, czyli kompleksowa usługa polegająca na doradztwie energetycznym, obejmującym przygotowanie i realizację nowej inwestycji, np. poprzez modernizację infrastruktury energetycznej danego obiektu, jego eksploatację oraz zarządzanie wytworzonym majątkiem w oparciu o gwarantowaną dostawę produktów energetycznych, potrzebnych do funkcjonowania danego przedsiębiorstwa.