Tragiczne skutki niewiedzy

Ewakuację można udać za udaną tylko wtedy, gdy w punkcie lub punktach zbiórki zameldują się w jak najkrótszym czasie wszystkie osoby przebywające na terenie zagrożonym niebezpieczeństwem. By tak się stało, osoba wyznaczona do nadzoru ewakuacji, musi mieć błyskawiczny i bieżący, trwający przez cały proces, dostęp do informacji:

• ile osób – pracowników oraz gości wizytujących zakład – znajduje się na zagrożonym terenie;
• gdzie dokładnie się znajdują – w jakim pomieszczeniu, w jakiej strefie;
• kto i kiedy opuścił fabrykę;
• kto i kiedy dotarł do wyznaczonego punktu zbiórki;
• jeśli jest więcej niż jeden punkt, to trzeba wiedzieć, do których punktów skierowali się poszczególni pracownicy.

Brzmi skomplikowanie – i tak w rzeczywistości było do tej pory. Stuprocentowo bezpieczny system ewakuacji, gwarantujący koordynatorowi przepływ tylu informacji w tak krótkim czasie, był tak trudny do zaprojektowania, że nie było na rynku satysfakcjonującego rozwiązania. Przynajmniej do czasu, gdy do tworzenia systemów ewakuacji zaczęto wykorzystywać technologię RFID.

Wcześniej wykorzystywano zawodną i czasochłonną metodę obserwacji oraz ręcznego liczenia pracowników. Zdawano się na listy strażników czy stróżów, którzy w zeszytach zapisywali wchodzące na teren zakładu osoby. To wszystko nie tylko zabierało cenny czas, ale również było obarczone wielkim ryzykiem. Stanowiło także niedogodność dla przybywającej na miejsce zdarzenia ekipy ratowniczej. Koordynator ewakuacji nie mógł przekazać strażakom wiarygodnej informacji, czy rzeczywiście wszyscy dotarli do punktu zbiórki. A jeśli nie wszyscy, to ilu osób i gdzie, w których częściach fabryki, należy poszukiwać.

Każda stracona sekunda, pomyłka przy liczeniu załogi czy błędna informacja udzielona ratownikom niosła ze sobą tragiczne konsekwencje.

Informacja = bezpieczeństwo

Jak wygląda ewakuacja wspierana technologią RFID? Rozbrzmiewa alarm. Koordynator ewakuacji rzuca okiem na ekran komputera lub smartfona. Od razu widzi, ilu pracowników oraz gości jest w niebezpieczeństwie. Zna także ich lokalizację. Na bieżąco widzi ruch tych osób: kto opuścił fabrykę i kto dotarł już do punktu zbiórki. Rozlegają się syreny straży pożarnej: koordynator raportuje ratownikom: „teren zakładu opuścili wszyscy poza dwoma mężczyznami. Ich ostatnia znana lokalizacja to pierwszy poziom budynku A”. Koordynator zna również sytuację w innych punktach zbiórki: to o tyle ważne, że wie, jeśli któryś z podległych mu pracowników udał się do innego niż przydzielonego mu miejsca.

Tak pełna kontrola nad przebiegiem ewakuacji nie byłaby możliwa bez dostępu do podstawowych informacji w czasie rzeczywistym.

Przełom w BHP

Pracownicy oraz pozostałe osoby przebywające na terenie zakładu są monitorowane cały czas. Dzieje się tak za sprawą noszonych przez nich identyfikatorów, czyli tagów (znaczników) RFID. Te mogą występować w niemal dowolnej formie: jako naklejki na identyfikatorach, jako breloki lub jako smycze. Zwłaszcza te ostatnie sprawują się dobrze: są wygodne, lekkie, można je nosić na kilka sposobów. Tagi sprawiają, że każda osoba jest widoczna dla koordynatora ewakuacji. Zamontowane w fabryce anteny umożliwiają śledzenie ruchów pracownika: kiedy pojawił się w fabryce, kiedy ją opuścił, z którego wyjścia skorzystał. Tagi są personalizowane, przez co koordynator rozpoznaje swoich pracowników po imieniu i nazwisku.

Anteny i czytniki RFID dalekiego zasięgu zamontowane są nie tylko bezpośrednio na terenie zakładu, ale również w punkcie zbiórki. Rejestrują w czasie rzeczywistym wszystkie docierające tam osoby. I ta informacja trafia od razu do aplikacji koordynatora.

Technologia RFID potrafi rozpoznawać jednocześnie wiele tagów. Nie ma więc ryzyka, że gdy do wyjścia skieruje się naraz większa grupa pracowników, ktoś z nich nie zostanie zidentyfikowany. Problem niedokładności w ogóle w RFID nie istnieje. Nie ma technologii mogącej poszczycić się większą precyzją, wynoszącą 100%.

Dlaczego RFID?

Co odróżnia systemy ewakuacji oparte na technologii RFID od innych rozwiązań? Przede wszystkim: pewność. Pewność wiedzy koordynatora, pewność działania systemu, pewność bezpieczeństwa pracowników, pewność oszczędności. Technologia RFID, będąca technologią pasywną, jest bardzo tania w utrzymaniu. Tagi RFID słyną ze swojej wytrzymałości oraz odporności: nie uszkodzi ich nawet medyczna sterylizacja. Są także wielokrotnego użytku: korzystać z nich może wielu pracowników, bez konieczności dokupywania nowych znaczników dla kolejnych osób. To wszystko sprawia, że koszt zakupu i instalacji systemu ewakuacji z RFID jest jednorazowy. Dzięki temu wzrasta atrakcyjność stosowania radiowej identyfikacji w BHP.

Sama infrastruktura takiego rozwiązania składa się wyłącznie z trzech elementów: wspomnianych tagów, anten oraz czytnika. Współpracują one ze sobą, dostarczając koordynatorowi wszystkich niezbędnych informacji wprost na aplikację PC lub mobilną.

Co istotne, systemy ewakuacji z RFID, mimo że stanowią nowość na polskim rynku, zostały już przetestowane. Zdały egzamin w zakładach produkcujnych z branzy automotive i innych na terenie całego kraju.

Autorka tekstu: dr inż. Karolina Kozłowska, prezes Smart Technology Group, specjalistka zajmująca się technologią RFID od 9 lat.