W Europie wyspecjalizowanymi miejscami do hurtowego obrotu gazem są huby (tj. wirtualne lub fizyczne węzły handlowe) i giełdy gazu. Zawierane tam transakcje mają charakter bilateralny lub giełdowy (anonimowy).

W Polsce w 2012 roku został utworzony gazowy hub wirtualny (obszar zarządzany przez GAZ-SYSTEM S.A.), w ramach którego od grudnia 2012 roku odbywają się transakcje regulowane na Towarowej Giełdzie Energii i OTC w ramach umów dwustronnych.

Polska krajem przesyłowym

Położenie geograficzne Polski w Europie Środkowo-Wschodniej oraz  realizowany obecnie przez
GAZ-SYSTEM S.A. ambitny plan inwestycyjny ukierunkowany na budowę połączeń międzysystemowych z Czechami, Słowacją i Litwą, a także uruchomienie Terminalu LNG w Świnoujściu, sprawią, że polski system przesyłowy będzie mógł odegrać kluczową rolę w procesie integracji i liberalizacji  europejskiego rynku gazu. Na zwiększenie ilości gazu przepływającego przez terytorium Polski wpłynie także realizacja Korytarza Północ - Południe oraz planowana rozbudowa pojemności  magazynowych gazu, dzięki którym staniemy się ważnym krajem przesyłowym otwartym na dostawców gazu nie tylko z Unii Europejskiej, ale z całego świata. Usługi na Hubie gazowym pozwolą naszym  klientom w łatwy sposób korzystać ze wszystkich nowych możliwości infrastruktury  – zaznacza Jan Chadam, Prezes Zarządu GAZ-SYSTEM S.A.

Huby

„Hub w Polsce może stać się regionalnym centrum obrotu gazem. Obserwujemy duże zainteresowanie podmiotów nie tylko krajowych, ale także z państw sąsiednich, możliwością zawierania transakcji na rynku gazu. Nasza wspólna inicjatywa poprzez rozszerzenie możliwości handlu paliwem pochodzącym z różnych źródeł, ma szansę przyczynić się do wzmocnienia pozycji gospodarczej Polski w regionie, ale także wpłynąć pozytywnie na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego.” – powiedział Ireneusz Łazor, prezes zarządu TGE. 

Korzyści

Wraz z uruchomieniem Hubu gazowego w Polsce możliwe są do osiągnięcia m.in. następujące korzyści:

- obniżenie ceny hurtowej gazu w wyniku integracji rynków Europy Środkowo-Wschodniej oraz rynków Państw Bałtyckich (wzrost wolumenu, korzyści skali);
- ułatwienie uczestnikom rynku dostępu do usług przesyłowych i bilansowych;
- wejście nowych podmiotów na polski rynek i wzrost konkurencji wśród dostawców (gas-to-gas competition);
- zwiększenie efektywności wykorzystania punktów połączeń międzysystemowych oraz Terminalu LNG w Świnoujściu;
- zwiększenie znaczenia polskiego rynku w Europie poprzez integrację z rynkami ościennymi tj. Niemcy, Czechy, Słowacja oraz docelowo z rynkami Państw Bałtyckich i Ukrainy;
- zwiększenie przesyłu gazu sieciami GAZ-SYSTEM S.A.;
- rozwój i poprawa płynności platform obrotu gazem – giełdy towarowej (TGE S.A.) i OTC;
- zniesienie barier do obrotu paliwem gazowym, podniesienie transparentności rynkowej.

Nowe rozwiązania

Prace nad nowym projektem wiążą się z przygotowaniem i wdrożeniem nowych rozwiązań modelowych krajowego rynku gazu, zgodnych z prawem i standardami Unii Europejskiej, równym dostępem do informacji dotyczących usług przesyłowych i bilansowych tak, aby umożliwić uczestnikom rynku jeszcze lepszą bieżącą ocenę sytuacji w zakresie popytu i podaży gazu.

Źródło: TGE S.A.

Fot. GAZ-SYSTEM S.A.