Licznik bilansujący to licznik energii elektrycznej zainstalowany w stacji transformatorowej średniego napięcia na niskie (SN/nN), który – oprócz dostarczania podstawowych danych o ilości energii, mocy, wartości napięcia i przepływającego prądu – mierzy oraz rejestruje dane o jakości energii. Na podstawie tych danych wyznaczane są wskaźniki jakości: zmian, odkształcenia, asymetrii i wahań napięcia.  

Pierwsza transza, czyli 7 tys. liczników bilansujących montowanych w stacjach Enei Operator transformujących średnie napięcie na niskie, pochodziła ze wspólnego przetargu operatorów systemu dystrybucyjnego. Natomiast drugi przetarg spółka przygotowała na własne potrzeby, korzystając z nowej formuły partnerstwa innowacyjnego. Po analizie rynku Enea Operator nie znalazła odpowiedniego produktu i weszła we współpracę z producentami, aby zaprojektować oraz wyprodukować licznik stworzony od podstaw pod swoje konkretne wymagania. Przetarg w trybie partnerstwa innowacyjnego wygrało konsorcjum Iskraemeco/Politech, które wyprodukowało i dostarczyło Enei, w ramach zamówienia podstawowego, 23 tys. liczników bilansujących. Był to pierwszy tego typu przetarg w Polsce. Dziś wszystkie liczniki zostały już zainstalowane w stacjach i pracują w sieci dostarczając niezbędnych danych.

– Przetarg w ramach partnerstwa innowacyjnego był bardzo dobrą decyzją. Jesteśmy zadowoleni zarówno z tego postępowania, jak i z produktu, który powstał w jego wyniku. Producent wypełnił wszystkie nasze wymagania i dostarczył zamówione liczniki w terminie. Dlatego też skorzystaliśmy również z zamówienia opcjonalnego i kupiliśmy dodatkowe 7 tys. liczników – powiedział Andrzej Kojro, prezes Enei Operator.

Enea Operator podchodzi do instalowania liczników w szerszym zakresie, niż jest to wymagane. Przy okazji ich instalacji dokonuje również kompleksowej modernizacji napowietrznych stacji energetycznych, wymieniając w nich wyeksploatowane szafy i urządzenia rozdzielcze niskiego napięcia. Zainstalowane liczniki bilansujące są zdalnie skomunikowane ze specjalistyczną aplikacją AMI (Advanced Metering Infrastructure), która zbiera dane z tych urządzeń i umożliwia ich przetwarzanie. Pomiarami z liczników bilansujących objęto już 94% odbiorców energii elektrycznej z obszaru działania Enei Operator.

– Dane z liczników bilansujących wspierają nadzór i zarządzanie pracą sieci. Dzięki nim, w tej chwili możemy to robić jeszcze bardziej efektywnie. Informacje ze wspomnianych liczników są bardzo pomocne przy analizach dotyczących przyszłych inwestycji oraz przygotowania sieci pod jej automatyzację. Będziemy mogli również lepiej przygotować sieć pod kątem przyłączania nowych odbiorców, prosumentów oraz odnawialnych źródeł energii – dodał Marek Szymankiewicz, wiceprezes Enei Operator ds. infrastruktury sieciowej.

Obszarów, w których spółka będzie wykorzystywała dane zbierane z liczników bilansujących jest wiele. Zebrane informacje pozwolą między innymi lepiej bilansować energię elektryczną w sieci na poziomie niskiego napięcia, co znacznie ułatwi spółce ograniczanie strat handlowych i technicznych w sieci. Łatwiej będzie namierzyć proceder nielegalnego poboru energii elektrycznej. Dzięki pomiarom w stacjach, Enea Operator będzie miała również pewność, że dostarcza klientom energię elektryczną o prawidłowych parametrach jakościowych.

Dodatkowo spółka będzie miała możliwość lepszego reagowania w sytuacjach awaryjnych, w których konieczne będzie podłączenie agregatów prądotwórczych. Dzięki informacjom pozyskanym z liczników bilansujących możliwe będzie dobranie właściwego agregatu dostosowanego do zapotrzebowania konkretnych odbiorców.

Korzyścią i niewątpliwie atutem kompleksowego podejścia Enei do montażu liczników bilansujących jest fakt, że po zakończeniu modernizacji stacji i instalacji wszystkich liczników, Enea Operator będzie przygotowana do masowego wdrożenia projektu rozwoju inteligentnych sieci.