Zatłaczanie 150 000 ton CO2 rocznie do złóż ropy naftowej na Bałtyku z użyciem innowacyjnej technologii naprzemiennego zatłaczania wody złożowej (tzw. WAG), współpraca z Instytutem Nafty i Gazu - Państwowym Instytutem Badawczym (INiG-PIB) w realizacji prac nad uruchomieniem wielkoskalowych instalacji oraz określenie potencjału sekwestracyjnego w polskiej części Morza Bałtyckiego - to tylko niektóre projekty z udziałem LOTOS Petrobaltic z Grupy ORLEN, których realizacja rozpocznie się lub będzie kontynuowana w 2024 roku. Dodatkowo, we współpracy z 43 podmiotami z kilkunastu krajów, Spółka będzie realizować projekty związane z transportem i magazynowaniem CO2 w strukturach kambru pod dnem Bałtyku.

Polska, której energetyka oparta jest na wykorzystywaniu węgla kamiennego, emituje do atmosfery rocznie ok. 320 mln ton dwutlenku węgla. Międzynarodowe zobowiązania ustanawiają rygorystyczne wymogi w zakresie redukcji emisji do 2050 roku. Jedną z metod osiągnięcia unijnego celu redukcyjnego, która pozwoli uniknąć emisji CO2 do atmosfery, a przy tym umożliwi kontynuację prowadzonej działalności jest właśnie podziemne składowanie dwutlenku węgla.

Dlatego tworzenie podziemnych magazynów CO2 w eksploatowanych złożach ropy i warstwach zbiornikowych, występujących pod Bałtykiem, jest przedmiotem prac badawczo-rozwojowych, prowadzonych z udziałem specjalistów z LOTOS Petrobaltic. W 2024 roku Spółka będzie rozwijać nowe kompetencje w branży CCS (ang. Carbon Capture and Storage), czyli podziemnego składowania dwutlenku węgla.

W grudniu 2023 roku nasza spółka otrzymała prefinansowanie ze środków UE, w ramach unijnego programu Horyzont Europa, w konkursie "Rozwijanie projektów demonstracyjnych w zakresie transportu i geosekwestracji CO2". Prace po stronie LOTOS Petrobaltic obejmują magazynowanie CO2 w strukturach kambru pod dnem Bałtyku, potencjalne rozwiązania transportowowe i śladu węglowego oraz zagadnienia formalnoprawne, które mogłyby stanowić ewentualną barierę w rozwoju technologii CCS. Trwają również przygotowania do rozpoczęcia budowy eksperymentalnej mikroinstalacji zatłaczania do złóż ropy naftowej B3 i B8, w której chcemy zastosować innowacyjną technologię naprzemiennego zatłaczania wody złożowej i CO2 „ - mówi Grzegorz Strzelczyk, prezes zarządu LOTOS Petrobaltic.

W ramach unijnego programu, spółka LOTOS Petrobaltic otrzymała ze środków UE prefinansowanie w wysokości 150 000 euro. Projekt rozpoczął się w styczniu tego roku. Ma zostać ukończony w ciągu najbliższych czterech lat, a reszta unijnego finansowania zostanie przekazana po jego rozliczeniu. Projekt o nazwie „COREU” (CO2 Routes across Europe), prowadzony przez SINTEF (Norwegia), jest największym projektem CCS w historii programu Horyzont. W jego ramach, we współpracy z 43 podmiotami z kilkunastu krajów, wraz z Instytutem Nafty i Gazu - Państwowym Instytutem Badawczym, LOTOS Petrobaltic będzie realizować prace związane z magazynowaniem CO2 w podmorskich kambryjskich strukturach, jak również analizować logistykę i otoczenie legislacyjne.

Należy podkreślić, że LOTOS Petrobaltic aktywnie uczestniczył w pracach legislacyjnych w zakresie przepisów, dotyczących sekwestracji CO2, związanych z nowelizacją Ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze, która weszła w życie 28 października 2023 roku. Zespół ekspertów opracował również zbiór rekomendacji do zmian w przepisach wykonawczych, które ułatwią uruchomienie w Polsce wielkoskalowych, komercyjnych projektów CCS.

Obecnie trwa opracowanie dokumentacji techniczno-ekonomicznej, niezbędnej dla uruchomienia projektu badawczo-rozwojowego mikroinstalacji zatłaczania CO2 do złóż ropy naftowej B3 lub B8. Będzie to instalacja przesyłu i przyjęcia CO2 na platformie LOTOS Petrobaltic oraz jego zatłoczenia do wybranego złoża, wykorzystując tzw. technologię WAG (water alternating gas injection), czyli naprzemiennego zatłaczania CO2 i wody złożowej. Dokumentacja ma zostać ukończona w połowie tego roku. Na jej podstawie zostanie podjęta decyzja o uruchomieniu testowej mikroinstalacji, o wydajności 150 000 ton CO2 rocznie, na jednym z dwóch złóż ropy pod dnem Bałtyku, eksploatowanych przez LOTOS Petrobaltic.

We współpracy z Instytutem Nafty i Gazu - Państwowym Instytutem Badawczym, zbadana zostanie również możliwość zatłaczania CO2 do skały zbiornikowej, w której odkryto złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. Określony zostanie potencjał sekwestracyjny poziomu wodonośnego w strefie ekonomicznej polskiej części Morza Bałtyckiego i przeanalizowany problem obniżenia chłonności, przez wytrącanie się soli przy zatłaczaniu CO2. Analizie zostanie poddany wpływ dwutlenku węgla na parametry geomechaniczne skał na przykładowym obszarze potencjalnej sekwestracji CO2. Badany będzie też wpływ CO2 na korozję stali rurociągowej, podczas transportu dwutlenku węgla.

Należąca do Grupy ORLEN spółka LOTOS Petrobaltic chce wykorzystać swój potencjał ludzki i techniczny, aktywnie uczestnicząc w transformacji energetycznej i prośrodowiskowych projektach. Sekwestracja dwutlenku węgla jest w wielu aspektach tożsama z prowadzeniem działalności, związanej z poszukiwaniem, rozpoznawaniem i eksploatacją złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Wstępne szacunki jednostek naukowych wskazują, że Morze Bałtyckie może mieć potencjał magazynowania CO2 rzędu kilkuset milionów ton.