Dekarbonizacja, czyli stopniowe odchodzenie od węgla w systemie ciepłowniczym to główny cel podpisanego w piątek 18 października listu intencyjnego. Mając na uwadze konieczność przeciwdziałania zmianom klimatycznym i realizacji ambitnych celów w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, strony porozumienia deklarują chęć wspólnego dążenia do utrzymania statusu efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego, który spełnia wymagania środowiskowe. To pozwoli na redukcję emisji CO₂ i pyłu oraz zwiększy bezpieczeństwo energetyczne. Działania te są spójne z celami wskazanymi w dokumentach strategicznych miasta Gdańska, w szczególności w Strategii Rozwoju Miasta Gdańska 2030+. Łagodzenie negatywnego wpływu na środowisko i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych jest jednym z zasadniczych kierunków działań celu strategicznego Zielone Miasto.

- Podpisanie Listu intencyjnego jest wyrazem naszego zdecydowanego podejścia do transformacji energetycznej – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Dekarbonizacja systemu ciepłowniczego to wyzwanie, ale też ogromna szansa na poprawę jakości powietrza i obniżenie kosztów eksploatacyjnych. Z naszymi partnerami chcemy wdrażać nowoczesne rozwiązania, które przyniosą korzyści zarówno mieszkańcom, jak i środowisku naturalnemu. Konsekwentnie realizujemy Strategię Gdańska 2030+. Założyliśmy w niej, że chcemy do 2030 roku znacząco zredukować emisję CO₂. Stawiamy na efektywność energetyczną. Dlatego wiele budynków z miejskiego zasobu przeszło już gruntowną termomodernizację, a w planie mamy remonty ponad stu kolejnych obiektów. Gdańskie Autobusy i Tramwaje sukcesywnie wprowadzają do swojej floty autobusy zeroemisyjne. Inwestujemy też w odnawialne źródła energii i zachęcamy mieszkańców do przyłączania się do miejskiej sieci ciepłowniczej, aby eliminować nieekologicznie źródła ciepła.

Bez węgla, ale efektywnie

List intencyjny podpisały trzy strony: Miasto Gdańsk, PGE Energia Ciepła – główny wytwórca ciepła w Gdańsku i GPEC gestor miejskiej sieci ciepłowniczej i dystrybutor ciepła w Gdańsku.

– Jako wytwórca ciepła dla Gdańska zdajemy sobie sprawę z odpowiedzialności, jaka na nas spoczywa. Dekarbonizacja wytwarzania to wysokonakładowe inwestycje rozłożone na lata, które wymagają racjonalnych decyzji. Plan dla EC Gdańsk zakłada, że do 2030 roku 100% produkowanego ciepła będzie pochodziło z paliw innych niż węglowe. Nasza elektrociepłownia już rozpoczęła ten proces. Jako pierwsi w Polsce wdrożyliśmy w Gdańsku technologię power to heat, oddając do eksploatacji kotły elektrodowe zasilane energią elektryczną. Od czasu ich uruchomienia w EC Gdańsk ograniczyliśmy zużycie węgla o blisko 2300 ton a emisję CO₂ o blisko 4700 ton. To tyle, ile pochłania las na powierzchni około 1200 hektarów - powiedział Mariusz Michałek, Wiceprezes Zarządu PGE Energia Ciepła. - Bliska współpraca z włodarzami Gdańska oraz dystrybutorem ciepła umożliwia nam rzetelne zaplanowanie kolejnych inwestycji oraz optymalizację kosztów przy procesie dekarbonizacji naszych urządzeń wytwórczych. Wierzymy, że wspólne działania przyniosą wymierne korzyści, na których skorzystają przede wszystkim mieszkańcy Gdańska – dodał Mariusz Michałek.

Bezpieczny i efektywny energetycznie

System ciepłowniczy Gdańska przechodzi dynamiczną transformację energetyczną, podobnie jak zasilające go źródła. Obejmuje obecnie prawie 800 km sieci, która dostarcza ciepło do ponad 350 tys. mieszkańców Gdańska, zapewniając im bezpieczeństwo dostaw i komfort cieplny. Co roku do gdańskiego systemu przyłączane jest miasto o mocy cieplnej Tczewa.

- Pracujemy dla ponad 350 tys. mieszkańców Gdańska, którym dostarczamy ciepło i ciepłą wodę. Chcemy to robić w sposób zrównoważony, ekologiczny, konkurencyjny cenowo, a przede wszystkim bezpieczny z punktu widzenia dostaw dla mieszkańców – wyjaśnia Marcin Lewandowski, prezes zarządu GPEC. – Wykorzystując digitalizację poprawiamy efektywność energetyczną, która obniża koszty transformacji w Gdańsku. Najlepsza jest w końcu ta energia, której nie trzeba wyprodukować. W obliczu tej transformacji system ciepłowniczy Gdańska jest coraz lepiej przygotowany do współpracy z różnymi źródłami wytwórczymi. – Wierzymy w partnerskie podejście przy tej zmianie. Cel: działać komfortowo, ekologicznie na rzecz mieszkańców i zgodnie z duchem ESG – podsumowuje Marcin Lewandowski.

Kluczowe założenia listu intencyjnego

Jednym z głównych punktów podpisanego dokumentu jest zapis o utworzeniu wspólnej grupy roboczej, której zadaniem będzie przeprowadzenie szczegółowej analizy oraz wypracowanie rekomendacji dotyczących inwestycji i rozwoju systemu ciepłowniczego, w tym planów związanych z odejściem od węgla. Specjalna grupa, złożona z przedstawicieli miasta, GPEC i PGE Energia Ciepła, zajmie się identyfikacją zagrożeń, oceną możliwości i zasadności realizacji nowych instalacji wytwórczych oraz przebudowy sieci ciepłowniczej. Zespół przedstawi swoje rekomendacje w pierwszej połowie 2025 r.

Kolejnym elementem jest przeprowadzenie strategicznej analizy w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej. Ma ona na celu identyfikację zagrożeń dla stabilności dostaw ciepła oraz wypracowanie działań na rzecz dekarbonizacji.

Strony zobowiązały się do wspólnych działań na rzecz utrzymania statusu efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego zgodnie z dyrektywą o efektywności energetycznej UE oraz krajowymi regulacjami.