W trzyczęściowym wydarzeniu wzięli udział ministrowie, przedstawiciele rządów i instytucji UE, nauki i biznesu, wspólnie analizując wyzwania bezpieczeństwa energetycznego oraz przemian w regionach górniczych. Otwarcia dokonała Minister Przemysłu Marzena Czarnecka, podkreślając, że transformacja i bezpieczeństwo są nierozłączne.

 – Przemiany energetyczne oznaczają bezpieczeństwo energetyczne. Jesteśmy tu, aby rozmawiać o tym, jak uczynić tę zmianę dobrą, sprawiedliwą i bezpieczną – zaznaczyła na wstępie Minister Przemysłu Marzena Czarnecka.

Pierwszą sesję, zatytułowaną „Bezpieczeństwo energetyczne Europy”, poświęcono koncepcji wspólnego unijnego systemu bezpieczeństwa energetycznego. Uczestnikami panelu byli: Marzena Czarnecka, Minister Przemysłu RP; Jakub Jaworowski, Minister Ministerstwo Aktywów Państwowych; Aleksandra Gajewska, Sekretarz Stanu w Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej; Krzysztof Galos, Główny Geolog Kraju RP; Robert Habeck, Federalny Minister Gospodarki i Klimatu Niemiec; Žygimantas Vaičiūnas, Minister Energii Litwy; Iva Petrova, Wiceminister w Ministerstwie Energii Bułgarii; Rt Hon Lord Hunt, Minister Stanu ds. Bezpieczeństwa Energetycznego i Neutralności Klimatycznej Wielkiej Brytanii; Borys Budka , Poseł Parlamentu Europejskiego, Przewodniczący Komisji PE ITRE.

- Stworzenie międzynarodowego systemu bezpieczeństwa jest możliwe. Polityka UE to polityka wspólnego działania, która musi się opierać na solidarności. Stworzenie polityki surowcowej już się po części odbywa – my dostarczmy pewne surowce za granicę, a czerpiemy energię elektryczną z innych krajów – powiedziała Minister Przemysłu Marzena Czarnecka.

Druga sesja – „Transformacja energetyczna a konkurencyjność gospodarki” – skupiła się na kosztach realizacji celów klimatycznych, zapewnieniu konkurencyjności oraz utrzymaniu ciągłości dostaw energii. W debacie uczestniczyli: Wojciech Wrochna, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej RP; Krzysztof Galos, Główny Geolog Kraju RP Ministerstwo Klimatu i Środowiska; Guillaume Cassaigneau, Sekretarz Stanu, Federalny Departament Środowiska, Transportu, Energii i Komunikacji Szwajcarii; Ramūnas Dilba, Główny Doradca Prezydenta Litwy ds. Środowiska i Infrastruktury; Anna Colucci, Dyrektor, Energia i Środowisko, DG COMP; Niels Malskær, Attaché ds. Energii Ambasady Danii w Polsce; Maciej M. Sokołowski, Profesor nadzwyczajny, Keio University, Tokio; Grzegorz Lot, Prezes Zarządu Tauron Polska Energia; Grzegorz Onichimowski, Prezes Zarządu Polskie Sieci Elektroenergetyczne.

- Aby zagwarantować najniższą cenę energii musimy brać pod uwagę nie tylko samą cenę energii, ale też inne koszty zewnętrzne, jak np. koszty przesyłu czy sieci. Polska specyfika to energetyka węglowa, którą musimy ograniczyć i zastąpić czystą energią – powiedział Wiceminister Przemysłu Wojciech Wrochna. - Konsumenci potrzebują taniej energii, ale też stabilnej energii. Jak nie wieje i nie świeci, potrzebujemy stabilnej energii. U nas w Polsce tym rozwiązaniem jest energetyka jądrowa. Inwestujemy w czystą, stabilną wielkoskalową energetykę jądrową oraz w małe reaktory jako wsparcie dla OZE – dodał.

Ostatnia sesja konferencji rozpoczęła się od prezentacji założeń Białej Księgi Transformacji. To strategiczny dokument opracowywany przez Ministerstwo Przemysłu we współpracy z Bankiem Światowym oraz środowiskiem akademickim – naukowcami z Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Politechniki Śląskiej i Głównego Instytutu Górnictwa. Celem dokumentu jest nakreślenie kierunków transformacji Polski – od gospodarki opartej na węglu ku zrównoważonej przyszłości energetycznej.

- Transformacja to nie może być brutalne nagłe cięcie. Wszyscy pamiętamy casus Wałbrzycha. Wałbrzych to jest region, który po 30 latach nie do końca podźwignął po brutalnym cięciu działalności górniczej. Ten region został praktycznie bez wsparcia. Rząd premiera Tuska deklaruje, że teraz tak nie będzie - podkreśliła Minister Przemysłu Marzena Czarnecka.

Założenia Białej Księgi Transformacji zaprezentowała Joanna Pauly, Przewodnicząca Zespołu ds. Przygotowania Białej Księgi Transformacji.

- Nie powinniśmy pytać, czy nas stać na transformację. Powinniśmy pytać: czy stać nas na to, by jej nie zrobić dobrze. Transformacja regionów węglowych nie jest tylko koniecznością klimatyczną. Jest ostatnią szansą na odbudowę tkanki społecznej, na stworzenie atrakcyjnych miejsc do życia i pracy. Jeśli zrobimy to dobrze – możemy nie tylko zmodernizować energetykę, ale też zatrzymać wyludnianie regionów. Jeśli dobrze zagramy, transformacja się nie tylko zwróci – ona nas unowocześni, ustabilizuje i wzmocni – argumentowała Joanna Pauly.

W sesji pn. „Przyszłość regionów górniczych a sprawiedliwa transformacja” wzięli udział: Iva Petrova, Wiceminister w Ministerstwie Energii Bułgarii; Victor Marcos Morell, Dyrektor Generalny ds. Planowania i Koordynacji Energetycznej w Ministerstwie Transformacji Ekologicznej i Wyzwań Demograficznych Hiszpanii; Mona Neubaur, Minister Gospodarki, Przemysłu, Działań Klimatycznych i Energii Północnej Nadrenii-Westfalii; Josef Belica, Hetman Kraju Morawsko-Śląskiego, Republika Czeska; Leszek Pietraszek - Wicemarszałek Województwa Śląskiego; Jean-Paul Mulot, Deputowany do Rady Regionalnej Hauts-de-France; Ionela Cuciureanu, Doradca Ministra Energii Rumunii; Mariusz Pomieński, Dyrektor Izby I: Zrównoważone użytkowanie zasobów naturalnych Europejski Trybunał Obrachunkowy; Piotr Litwa, Prezes Wyższy Urząd Górniczy; Garrelt Duin, Dyrektor Regionalnego Zrzeszenia Ruhry; Josef Belica, Hetman Kraju Morawsko-Śląskiego, Republika Czeska.