Ciepłownictwo, podobnie jak energetyka, jest obecnie w przebudowie.  Jakie są dziś największe szanse i bariery w realizacji inwestycji w tym sektorze?

Ciepłownictwo systemowe przebudowuje się już od kilkunastu lat. Nowe wyznawania wynikają z wprowadzania kolejnych wymogów emisyjnych, tj. dyrektywy IED o emisjach z dużych źródeł spalania i MCP dot. źródeł średnich (1-50 MW). Mówiąc o dyrektywnie IED trzeba pamiętać o konkluzjach BAT, które prawdopodobnie wejdą w życie 2021 r. i jeszcze mocniej zaostrzą normy emisyjne.

Przewidywane zmiany już teraz wymuszają przygotowywanie inwestycji, także w sieci ciepłownicze.

Nasze przedsiębiorstwa jednak wciąż borykają się z problemem pozyskiwania pomocy publicznej na te inwestycje.

Trzeba pamiętać, że inwestycje w sieci zwracają się po bardzo długim czasie, bez dodatkowych środków nie jest to więc opłacalne. Obowiązujące od 2014 r. nowe zasady udzielania pomocy publicznej przewidują dofinansowanie, ale tylko tam, gdzie system ciepłowniczy spełnia kryteria systemu efektywnego, czyli takiego, w którym minimum 50% ciepła pochodzi z OZE, ciepła odpadowego lub w 75% z kogeneracji. Około 90% polskich przedsiębiorstw posiadających sieci nie ma szans na spełnienie tego warunku. Mimo że pojawiło się wiele pozytywnych zapisów w Programie Infrastruktura i Środowisko i w regionalnych programach operacyjnych, z formalnego punktu widzenia te spółki nie mogą korzystać z dofinansowania.

Jako Izba rozmawiamy m.in. z NFOŚiGW, aby uruchomił program umożliwiający takim spółkom korzystanie z krajowej pomocy publicznej – aby mogły otrzymać ją pomimo braku spełnienia warunku efektywnego systemu ciepłowniczego. Warunkiem koniecznym miałoby być wypełnienie tego wymogu po zrealizowaniu inwestycji. Nie załatwi to problemu, ale przynajmniej może objąć część firm, które również zmodernizują swoje źródła i spełnią ww. kryteria. To oczywiście tylko garść problemów, które musimy rozwiązać, aby inwestycji mogło być więcej.

Cały czas czekamy na stabilny system wsparcia, który pozwoliłby na inwestowanie w kogenerację. Na jakim etapie są prace nad tym rozwiązaniem?

Wspólnie – jako IGCP, Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych, Izba Gospodarcza Gazownictwa oraz Izba Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii – rozmawiamy z Ministerstwem Energii o potrzebie wprowadzenia takiego sytemu. Przygotowaliśmy szereg opracowań i analiz merytorycznych, aby pokazać, jak mogłoby funkcjonować takie wsparcie. Złożyliśmy też do ME propozycję współpracy.

To bardzo ważny temat dla polskiej elektroenergetyki i ciepłownictwa. Rozwój kogeneracji przynosi wiele istotnych i pozytywnych zmian również dla systemu elektroenergetycznego. Kogeneracja może mieć duży wkład w zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. Analizy pokazują, że gdyby wykorzystać potencjał kogeneracji, szacowany na 180 PJ ciepła, to w zależności od technologii mogłoby być wyprodukowanych od 7 do 10 tys. MW po stronie energii elektrycznej. Z punktu widzenia prowadzenia systemu elektroenergetycznego jest to bardzo pożądane. Kogeneracja wpisuje się także w cele związane z ochroną środowiska – o 30% mniejsza jest emisja CO2 w stosunku do rozłączanego produkowania energii elektrycznej i ciepła. Rozwój kogeneracji to również zahamowanie rozwoju niskiej emisji, która w Polsce jest problemem i o której na szczęście coraz więcej się mówi. Kogeneracja to także poprawa efektywności energetycznej, co zostało narzucone nam przez UE. W ramach naszych prac policzyliśmy ponadto ograniczenie tak zwanych kosztów zewnętrznych, związanych z likwidacją negatywnego wpływu emisji na ludzkie zdrowie, jakie ponosi państwo, płacąc za leczenie i ochronę środowiska.

Cały wywiad przeczytasz w numerze 5/2016 magazynu Energetyka Cieplna i Zawodowa

Fot. Marek Wiśniewski