W środę nowelizację w tym zakresie uchwalił Sejm. Tego samego dnia Marszałek Senatu skierował ją do senackich komisji środowiska oraz komisji gospodarki narodowej i innowacyjności. Komisje na środowym posiedzeniu rekomendowały przyjęcie ustawy bez poprawek. W piątkowym głosowaniu wśród 78 głosujących senatorów, za było 77; jeden wstrzymał się od głosu.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, Prawa geologicznego i górniczego oraz niektórych innych ustaw wpłynął do Sejmu na początku listopada. Przewidywał przede wszystkim zapisy ułatwiające pozyskiwanie i zagospodarowanie metanu z likwidowanych kopalń węgla.

Projekt, który powstał w Ministerstwie Energii, uwzględniał, że prowadzone obecnie działania restrukturyzacyjne u większości przedsiębiorców górniczych zmierzają do nieodpłatnego zbywania zakładów górniczych bądź ich części do Spółki Restrukturyzacji Kopalń (SRK). W większości przypadków wiąże się to z koniecznością wygaszenia udzielanych ich wcześniejszym właścicielom koncesji - z reguły dotyczących wydobywania węgla kamiennego wraz z metanem jako kopaliną towarzyszącą.

Regulacje

Takie kopalnie często mają zaawansowane systemy pozyskiwania i gospodarczego wykorzystywania metanu - do produkcji energii. W momencie wygaśnięcia koncesji na wydobycie węgla tracą równocześnie możliwość wydobywania metanu z pokładów węgla. W praktyce z powodu braku regulacji prawnych instalacje do odmetanowania są wówczas zamykane lub metan uwalniany jest wprost do atmosfery. Dotychczasowe przepisy nie dają możliwości wykorzystania metanu z likwidowanych zakładów górniczych bez uzyskania oddzielnej koncesji tzw. węglowodorowej.

W następstwie nowelizacji SRK nie będzie musiała mieć koncesji na pozyskiwanie metanu. Ułatwi to pozyskanie i zagospodarowanie tego gazu, który wydziela się także wtedy, gdy kopalnia nie wydobywa już węgla, zapewni bezpieczeństwo sąsiednich zakładów górniczych oraz bezpieczeństwo powszechne.

PIG

Podczas prac nad projektem w połączonych sejmowych komisjach ds. energii i ochrony środowiska posłowie uznali wprowadzenie zmian, w części projektu dot. kwestii związanych z metanem, za potrzebne i zasadne. Dyskusje wzbudziły natomiast poprawki wprowadzone w komisjach przez posłów PiS, m.in. dotyczące Państwowego Instytutu Geologicznego.

Przyjęta przez Sejm ustawa z tymi poprawkami zakłada bowiem dodanie do obecnego art. 163 Prawa geologicznego i górniczego (stanowiącego, że państwową służbę geologiczną pełni PIG) kilku ustępów zwiększających nadzór Ministerstwa Środowiska nad Instytutem. Zapisy te m.in. zmieniają zasady nadawania statutu Instytutu oraz powoływania jego rady naukowej, a także regulują kwestie związane z rozpoczętym konkursem na dyrektora tej placówki.

Ochrona środowiska

Nowelizacja wprowadza także zmianę Prawa ochrony środowiska i możliwości finansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej szerszego zakresu zadań z dziedziny geologii niż wymienione tam obecnie - poprzez wprowadzenie zapisu o finansowaniu "potrzeb geologii na rzecz kraju". Wiceprzewodnicząca komisji środowiska Anna Paluch argumentowała, że zapis ten pozwoli na "usprawnienie pracy administracji geologicznej".

Posłowie opozycji przyznawali, że być może poselskie poprawki do projektu ME w kwestiach dotyczących PIG i finansowania "potrzeb geologii" są celowe, jednak zapisy mogą wykraczać poza tzw. pierwotne przedłożenie projektu i tym samym naruszać procedurę legislacyjną.

Więcej czasu

Zgodnie z pierwotnym projektem ME w nowelizacji zmieniono też tzw. nowelę węglowodorową w zakresie uszczegółowienia pojęcia robót prowadzonych w wyrobiskach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych w celach innych niż określone ustawą, w szczególności turystycznych, leczniczych i rekreacyjnych. Projekt wydłuża tu czas obowiązywania przepisów wykonawczych dotyczących rozróżnienia prac w tych zakładach – inaczej traktowanych przez Wyższy Urząd Górniczy.

Ponadto, nowelizacja wydłużyła okres obowiązywania przepisów wykonawczych dotyczących planów ruchu zakładów górniczych, które tracą moc z dniem 1 stycznia 2017 r – o rok. Ma to umożliwić ministrowi środowiska wydanie nowego rozporządzenia w tej sprawie.

W drugim czytaniu w Sejmie kluby PO i Kukiz'15 wnioskowały o skreślenie poprawki odnoszącej się do finansowania "potrzeb geologii na rzecz kraju" przez NFOŚiGW, a także poprawek dotyczących przepisów normujących nadzór nad służbą geologiczną. Za utrzymaniem tych poprawek opowiedziały się jednak przed trzecim czytaniem połączone komisje.

W ustawie nie znalazła się ostatecznie poprawka zaproponowana przez klub Kukiz'15, która znosiła konieczność uzyskania decyzji środowiskowej dla zmian koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż, uzyskanych przed dniem wejścia w życie ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowiska - jeżeli zmiana koncesji dotyczyłaby wydłużenia terminu jej obowiązywania i była uzasadniona racjonalną gospodarką złożem, a jednocześnie nie prowadziła do powiększenia obszaru górniczego objętego koncesją.

 

 

Źródło: PAP

fot.: 123rf.com