Celem badania przeprowadzonego przez Censuswide latem 2018 r. było poznanie zdania opinii publicznej na temat przyszłości transportu miejskiego, autobusów elektrycznych i jakości powietrza. Wśród respondentów znaleźli się kierowcy samochodów, użytkownicy autobusów, pociągów i taksówek, motocykliści, rowerzyści i piesi, w wieku powyżej 16 lat, z terenu całej Polski.

Wyniki ankiety pokazują wciąż silne przywiązanie Polaków do samochodów. Jedynie 16% badanych najczęściej korzysta z autobusu, a niemalże dwie trzecie zazwyczaj jeździ samochodem, z czego w grupie osób powyżej 55 roku życia jest to 55%, a w grupie 25–34-latków aż 69%.

Jak pokazuje badanie utrzyma się trend korzystania z samochodów

Ponad 2/3 respondentów (67%) zapytanych o wybór środka transportu za 15 lat odpowiedziało, że nadal najczęściej będą używać własnego samochodu, z czego takiej odpowiedzi udzieliło 69% z grupy badanych kobiet (obecnie odsetek ten wynosi 60%). Mimo, że samochody nadal cieszą się popularnością, to 71% popiera zwiększenie liczby autobusów elektrycznych i rozwój niezbędnej infrastruktury miejskiej, co pozwoli poprawić jakość powietrza.

„Potrzeba posiadania własnego samochodu wynika w Polsce z faktu, że jest on nadal w dużej mierze wyznacznikiem statusu społecznego" - mówi Jakub Faryś, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego. „Problemem może być również to, że czasami sieć transportu publicznego nie nadąża za rozwojem nowych osiedli mieszkaniowych w miastach. Holistyczne podejście do planowania i odpowiednich przepisów pomoże stworzyć nowoczesny, ekologiczny i wydajny transport, pozwalający pasażerom podróżować wygodnie, efektywnie i bez przesiadek. Zadeklarowana przez 96% dorosłych respondentów troska o czystość powietrza nie zawsze przekłada się jednak na podejmowanie przez nich proekologicznych kroków. Taka postawa musi być kształtowana od najmłodszych lat poprzez odpowiednie programy edukacyjne" - dodaje Jakub Faryś.

Więcej samochodów to większe zatłoczenie ulic. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę korzystanie z usług przewozowych opartych na aplikacjach mobilnych, takich jak np. Uber, to 43% badanych wybrałoby autobus, aby przedostać się z miejsca na miejsce, ponieważ jest on tańszy. Jedynie 19% respondentów wybrałoby autobus, ze względu na to, że jest on ich zdaniem szybszy niż przejazdy zamawiane przez aplikacje. Potwierdza to potrzebę priorytetyzacji transportu publicznego dla osób, które muszą dotrzeć do pracy w krótkim czasie.

Håkan Agnevall, prezes Volvo Buses, skomentował: „Badanie pokazuje, że samochody i usługi taksówkowe nadal stanowią najlepszy środek transportu w centrach miast. Jednak im więcej osób podróżuje indywidualnie samochodami, tym ulice są bardziej zatłoczone, nawet jeśli są to pojazdy elektryczne. To spowalnia podróż wszystkich uczestników ruchu. Dodatkowo tłok powodowany przez samochody o napędzie spalinowym pogarsza jakość powietrza. Powinniśmy zatem przekonywać mieszkańców do wykorzystywania innych niż samochody środków transportu - takich jak autobusy, które przewożą wielu pasażerów jednocześnie. Aby to zrobić musimy wyobrazić sobie autobusowy transport przyszłości - nową rzeczywistość, która zmieni percepcję użytkowników, a co za tym idzie ekologiczne i atrakcyjne usługi, które zapewnią pasażerom rozwiązania transportowe odpowiadające ich potrzebom. Wtedy zachęcenie ludzi do wyboru autobusu elektrycznego wpłynęłoby na zmniejszenie zatłoczenia i poprawiłoby jakość powietrza w naszych miastach."

Według respondentów pięć najważniejszych powodów (poza cenami przejazdów), które zachęciłyby ich do częstszego podróżowania autobusami, to:

• Częstsze kursowanie autobusów (48%)
• Trasy do miejsc, do których potrzebują się dostać (38%)
• Przystanki autobusowe bliżej miejsca zamieszkania (28%)
• Autobusy, które mogą dowieźć ich szybciej do celu (25%)
• Autobusy, które nie stoją w korkach (24%)

„Pasażerowie mają własne wyobrażenie na temat przejazdów autobusami miejskimi w porównaniu do innych środków transportu. Prawda jest taka, że cichsza sieć autobusów elektrycznych pozwoliłaby sytuować przystanki autobusowe bliżej domów i miejsc, do których pasażerowie chcą docierać. W przypadku autobusów elektrycznych nie ma problemu spalin, hałas jest znacznie ograniczony, co sprawia, że znika wiele trudności związanych z lokalizacją przystanków. Mniej spalin oznacza też, że ​​na ulicach może być więcej autobusów, co zwiększa częstotliwość ich kursów i skraca czas podróży", powiedział Agnevall.

Jak twierdzi 62% respondentów, przekształcenie przystanków autobusowych w miejskie centra spotkań - z punktami gastronomicznymi czy zielenią spowodowałoby, że podróżowanie autobusami byłoby bardziej zachęcające. Oferowane dodatkowe usługi odgrywałyby również ważną rolę. 45% respondentów życzyłoby sobie sieci WiFi oraz ładowarek do urządzeń mobilnych, a 29% dedykowanych aplikacji informujących o najbliższym przyjeździe. Natomiast autonomicznie kierowane autobusy wydają się mniej atrakcyjne. Jedynie jedna piąta badanych (21%) byłaby skłonna jeździć takim autobusem.

Połowa ankietowanych życzyłaby sobie bezpośrednich połączeń ze swojej lokalizacji do miejsca docelowego, podobnie jak w przypadku usług taksówkowych. Jednocześnie 33% badanych uważa, że przystosowanie infrastruktury miejskiej do autobusów elektrycznych może stanowić wyzwanie w przypadku wdrażania na dużą skalę. Rozwiązanie pozwalające zwiększyć liczbę autobusów elektrycznych na polskich ulicach jest możliwe tylko w przypadku współpracy przemysłu i władz odpowiedzialnych za transport.

Komentując te wyniki Marie Carlsson, dyrektor ds. rozwiązań biznesowych w Volvo Buses, powiedziała: „Jako firma współpracująca z przedstawicielami miast musimy projektować usługi autobusowe tak, aby były atrakcyjne dla użytkowników i spełniały ich oczekiwania. W przyszłości może to oznaczać, że rolę autobusów przejmą połączone ze sobą kapsuły, z kierowcą lub bez, gdzie osoby jadące do jednego miejsca siedzą w jednej kapsule, podczas gdy druga jest odłączana i kierowana do innej lokalizacji. Wielkość autobusu może zależeć od zapotrzebowania, a większe pojazdy będą uzupełniać małe. Każda kapsuła pomieści określoną liczbę osób. Przystanki autobusowe staną się atrakcyjnymi centrami dla mieszkańców, umożliwiającymi spotkania i interakcje towarzyskie. Jeśli chcemy odwieść ludzi od używania samochodów i zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza w miastach, musimy udowodnić, że usługi autobusowe to coś więcej niż tylko usługi przewozowe.”