Kompensacja mocy biernej - teoria i praktyka
Termin “kompensacja mocy biernej” dla wielu osób brzmi dość tajemniczo. Z pewnością warto jednak bliżej go poznać, gdyż moc bierna wpływa na wielkość opłat za energię. Jak się okazuje, możliwe jest zmniejszenie jej poboru, a tym samym poczynienie oszczędności, co jest istotne zwłaszcza w kontekście dużych przedsiębiorstw. Jeśli zatem zależy Ci na zmniejszeniu rachunków za energię elektryczną, powinieneś rozważyć kompensację mocy biernej. Najpierw jednak warto poznać samo pojęcie mocy biernej. Sprawdzamy zatem, czym właściwie jest i kiedy mamy z nią do czynienia.

Czym jest moc bierna?
Każde urządzenie zasilane energią elektryczną pobiera z sieci elektroenergetycznej moc czynną i bierną. Ta pierwsza przetworzona zostaje na pracę użyteczną - ciepło, ruch bądź światło. Druga zaś nie jest zamieniana na pracę, jednak jej obecność jest konieczna do poprawnego działania urządzenia. Co więcej, moc bierna, w przeciwieństwie do mocy czynnej, nie przepływa w jednym kierunku między elektrownią a odbiorcą, lecz krąży pomiędzy nimi.
Moc bierną dzielimy na dwa rodzaje: indukcyjną i pojemnościową. Ta pierwsza pobierana jest z sieci elektroenergetycznej i jest niezbędna do wytworzenia pola magnetycznego w silnikach, transformatorach lub dławikach. Urządzenia te potrzebują pola magnetycznego, aby utrzymać warunki niezbędne do wykonania pracy. Z kolei moc bierna pojemnościowa zostaje oddana do sieci elektroenergetycznej przez różnego rodzaju odbiorniki m.in. oświetlenie LED czy kondensatory.
Mimo że występowanie mocy biernej jest konieczne, to w praktyce zazwyczaj zwiększa ona straty mocy czynnej i pogarsza warunki pracy wyłączników. Może ona również wpływać na zwiększenie częstotliwości awarii sieci zasilającej, gdyż powoduje spadki napięć w liniach zasilających i transformatorach.
Przepisy ograniczają ilość pobieranej mocy biernej. Kluczowe znaczenie ma w tym przypadku współczynnik tg ∅, który określa stosunek mocy biernej indukcyjnej do mocy czynnej. Przekroczenie wartości 0,4 wiąże się z poniesieniem kar finansowych naliczanych przez operatorów systemów dystrybucyjnych. Dystrybutorzy energii elektrycznej pobierają również opłaty za wprowadzenie do sieci energii biernej pojemnościowej oraz zbyt wysokiego wolumenu energii biernej indukcyjnej.
Z tych względów, warto prowadzić działania, które mają na celu ograniczenie przesyłania mocy biernej na duże odległości. I w tym miejscu pojawia się właśnie termin kompensacji mocy biernej, czyli jej gromadzenia w pobliżu miejsca zapotrzebowania.
Czym jest kompensacja mocy biernej?
Na czym właściwie polega kompensacja mocy biernej? Jest to nic innego, jak instalacja urządzeń, które wytwarzają moc bierną w pobliżu odbiorników, co powoduje, że nie ma potrzeby transportowania jej przez sieć elektroenergetyczną. W celu kompensacji mocy biernej indukcyjnej wykorzystuje się najczęściej baterie kondensatorów, natomiast przy kompensacji mocy biernej pojemnościowej - baterie dławików indukcyjnych. Dzięki zastosowaniu urządzeń kompensacyjnych ilość energii biernej pobieranej z sieci zostaje ograniczona i wyeliminowana zostaje możliwość przekroczenia dozwolonej wartości współczynnika tg ∅.
Kompensacja mocy biernej - korzyści
Bardzo możliwe, że na Twojej fakturze za energię elektryczną pojawi się pozycja związana z mocą bierną. Jak już wiesz wiąże się to z opłatami. Jeśli jesteś przedsiębiorcą działającym m.in. w branży przemysłowej, to zapewne odczuwasz wydatki poniesione na moc bierną. Problem jej generowania dotyczy bowiem przede wszystkim maszyn z silnikami indukcyjnymi, zasilaczy UPS do komputerów, oświetlenia LED oraz urządzeń chłodniczych. Czy wiesz, że łącznie opłaty naliczane za zbyt duży pobór mocy biernej mogą stanowić około 20-30% wydatków, jakie ponosisz na energię elektryczną? Koszty te możesz zniwelować, jednak najpierw konieczna będzie inwestycja w układy kompensacji mocy biernej. Jak pokazują wyliczenia, inwestycja ta zwróci się maksymalnie w ciągu roku.
Jak dobrać urządzenia do kompensacji mocy biernej?
Wybór urządzeń do kompensacji mocy biernej to bez wątpienia zadanie dla specjalistów. Oczywiście możesz rozeznać się w tym temacie, jednak w większości przypadków, samodzielny dobór baterii kondensatorów do kompensacji mocy biernej okaże się niezwykle trudny. Powierzyć można je firmie, która specjalizuje się w tego typu zadaniach. Wśród nich znajduje się m.in. innogy Polska oferująca indywidualne doradztwo oraz pomoc w zakresie poprawy efektywności energetycznej przedsiębiorstw.
Dlaczego samodzielny dobór urządzenia do kompensacji mocy biernej jest skomplikowany? Typ baterii kondensatorów powinien zostać dobrany z uwzględnieniem używanych odbiorników, jak również pozostałych zasilanych z tej samej sieci. Oznacza to najczęściej konieczność wykonania pomiarów parametrów sieci w miejscu, w którym zostanie przyłączone urządzenie.
Moc bierna choć niezbędna do poprawnego działania licznych urządzeń, generuje straty energii, jak i wysokie koszty, które odczują zwłaszcza przedsiębiorcy. Nie musisz ich jednak ponosić. Wystarczy, że zainwestujesz w specjalne urządzenia kompensacyjne. Z pewnością warto to zrobić, ponieważ przełoży się to na mniejsze rachunki za energię elektryczną.
Komentarze