Opłata mocowa ma na celu finansowanie bezpieczeństwa energetycznego. Z końcem września br. Prezes URE ustalił jej wysokość na 2025 r. W drugiej połowie bieżącego roku, decyzją ustawodawcy, opłata mocowa nie była pobierana od odbiorców. Natomiast od 1 stycznia 2025 r. większość odbiorców w gospodarstwach domowych zapłaci z tytułu opłaty mocowej średnio 11,44 zł netto miesięcznie.

Opłata mocowa to jedna z pozycji widocznych na rachunkach za energię elektryczną od 2021 r., w konsekwencji przyjętej w 2017 r. ustawy o rynku mocy, która wprowadziła mechanizm wynagradzania wytwórców energii za gotowość dostarczania mocy do sieci. Głównym uzasadnieniem wprowadzenia tej opłaty była potrzeba zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej.

Opłata mocowa w 2025 r.

Wyliczając wysokość stawki opłaty mocowej regulator wziął pod uwagę m.in. wartość kontraktów mocowych zawartych w ramach aukcji na 2025 rok, koszty wynikające z kontraktów wieloletnich zawartych w ramach wcześniejszych aukcji, a także znacząco mniejsze zużycie energii elektrycznej (o 9%) przez odbiorców w wybranych godzinach doby.

W przypadku odbiorców z grup G oraz C1 (o mocy zamówionej do 16 kW), zryczałtowana stawka opłaty mocowej za jeden punkt poboru energii wzrośnie w zależności od poziomu zużycia. Dla największej grupy odbiorców wzrost w stosunku do stawki zatwierdzonej na 2024 r. wyniesie 80 gr. Szczegółową wysokość opłaty w zależności od poziomu zużycia energii przedstawia tabela.

Tabela 1. Stawki opłaty mocowej w latach 2021-2025 dla odbiorców ryczałtowych w zależności od zużycia
(w zł/miesiąc; wartości netto).

Dla odbiorców nieryczałtowych stawka opłaty mocowej będzie uzależniona od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciągu doby (w dni robocze od 7:00 do 21:59). W przyszłym roku wyniesie ona 0,1412 zł/kWh, co oznacza wzrost o ok. 0,015 zł/kWh w stosunku do stawki opłaty w 2024 r. (ze 126,73 zł/MWh). Stawka ta dotyczy odbiorców przemysłowych oraz dużego biznesu.

Opłata ryczałtowa a opłata wyliczana według indywidualnej krzywej poboru

Opłatą zryczałtowaną, określoną w złotych na miesiąc i zależną od rocznego zużycia energii, objęci są odbiorcy z grupy taryfowej G, w tym gospodarstwa domowe, a także odbiorcy energii z grupy taryfowej C1, których moc zamówiona nie przekracza 16 kW.

Wysokość opłaty dla odbiorców innych niż ryczałtowi jest natomiast uzależniona od ilości energii zużytej przez nich w wybranych godzinach doby oraz ich indywidualnej krzywej poboru, czyli różnicy pomiędzy zużyciem energii w godzinach szczytowego zapotrzebowania oraz zużyciem w pozostałych godzinach doby. W tej kategorii ustawa wyróżnia cztery grupy odbiorców:

• dla której wielkość różnicy między ilością energii zużytą w dni robocze w wybranych godzinach doby i poza tymi godzinami wynosi mniej niż 5%,
• dla której różnica ta wynosi nie mniej niż 5% i mniej niż 10%,
• gdzie różnica wynosi nie mniej niż 10% i mniej niż 15%,
• grupę czwartą, gdzie wielkość różnicy wynosi nie mniej niż 15%.

Każdej z grup przyporządkowany jest współczynnik korygujący bazową stawkę opłaty mocowej, którego wysokość waha się od 0,17 w przypadku odbiorców o najbardziej stabilnym profilu zużycia do 1 w przypadku odbiorców wykazujących największe różnice w ramach dobowego zużycia energii.

Celem takiego rozwiązania jest promowanie stabilnego i świadomego poboru energii przez odbiorców, co powinno pozytywnie przełożyć się na bilansowanie zapotrzebowania na energię oraz bezpieczeństwo jej dostaw.

Podział na odbiorców ryczałtowych, oraz pozostałych, dla których wysokość opłaty mocowej będzie uzależniona od poboru energii w godzinach ogłoszonych przez Prezesa URE jako godziny szczytowego zapotrzebowania, będzie obowiązywał do końca 2027 r. Natomiast od 1 stycznia 2028 r dla wszystkich odbiorców energii, w tym gospodarstw domowych, wysokość opłaty mocowej będzie zależna od profilu zużycia (im stabilniejszy profil, tym niższa opłata).

 

***

• Funkcjonowanie programu wsparcia dostawców mocy przewidziano do 2047 r.
• Koszt rynku mocy w 2024 r. wyniósł blisko 6,1 mld zł wobec 5,3 mld zł w 2023 r. Wysokość obowiązków mocowych zakontraktowanych w aukcjach na 2025 r. wynosi nieco ponad 6,4 mld zł.
• Więcej informacji o rynku mocy można znaleźć na stronie URE oraz Polskich Sieci Elektroenergetycznych.