Co powinno zrobić ciepłownictwo, by być konkurencyjnym sektorem?

Ciepłownictwo już teraz jest konkurencyjne. Działa na rynku konkurencyjnym, na którym funkcjonuje wiele podmiotów, świadczących usługi ogrzewania. Przez to poddane jest mechanizmom rynkowym. Ciepło systemowe wygrywa ten wyścig na rynku, bo jest komfortowe, ekologiczne, bezpieczne, jest synonimem jakości, atrakcyjne cenowo. Przed ciepłem systemowym stoi duże wyzwanie w obliczu coraz liczniejszej konkurencji – mam na myśli rozwijający się sektor prosumenta czy technologie OZE.

I zakłady termicznej utylizacji odpadów.

Przekształcanie odpadów dla celów energetycznych jest bardzo pozytywnym zjawiskiem z punktu widzenia gospodarki odpadami oraz ekologii i dlatego też ciepłownictwo systemowe powinno korzystać z tego rodzaju energii. Tu potrzebna jest nie konkurencja, a współpraca. Co prawda w ECO nie mamy takich doświadczeń, natomiast podmioty funkcjonujące w dużych aglomeracjach miejskich już tak.

Ciepłownictwo modernizuje się dzisiaj m.in. po to, by sprostać unijnym wymogom. Czy dbanie o środowisko może iść w parze z pomnażaniem zysków?

Oczywiście, że może. W ramach inwestycji środowiskowych wyróżniłbym te, które generują wyłącznie koszty i są związane z modernizacją źródeł ciepła  – takie jak dostosowanie instalacji odpylania, odsiarczania, odazotowania do nowych standardów. Ale trzeba zauważyć również, że są inwestycje środowiskowe, które przynoszą przychody, jak programy eliminacji niskiej emisji – na przykład realizowany przez ECO program KAWKA, polegający na dostawie ciepła systemowego do mieszkań – w których użytkowane są nieefektywne źródła. Wartość projektu w latach 2013-2017 wyniesie 15 mln zł, z czego 7,3 mln zł to dotacja, którą pozyskaliśmy z NFOŚiGW i WFOŚiGW. Efekt ekologiczny programu KAWKA to ograniczenie 18 ton pyłu PM10 rocznie.
 

Czy ECO planuje także inwestycje w kolektory słoneczne i fotowoltaikę?

Tak, m.in. w Opolu. W 2016 roku zakończymy projekt zabudowy kolektorów słonecznych pracujących na rzecz opolskiego systemu ciepłowniczego w celu spełnienia ustawowego warunku co najmniej 50% udziału OZE i kogeneracji w całkowitej produkcji ciepła, co uczyni opolski system ciepłowniczy efektywnym energetycznie. Nabędziemy jednocześnie know how w zakresie współpracy tego typu źródeł z systemami ciepłowniczymi.

Wspominał pan, że produkcja energii elektrycznej i ciepła w ECO odbywa się w kogeneracji. Polskie prawo nie sprzyja obecnie rozwojowi takich jednostek, mimo że to najbardziej efektywne wykorzystanie energii pierwotnej. Jak według pana powinien wyglądać system wsparcia, by kogeneracja zaczęła się rozwijać?

Podstawową sprawą jest to, że w aktualnych uwarunkowaniach ekonomicznych najbardziej preferowana technologia – wysokosprawna kogeneracja – jest nieopłacalna. Z tego powodu konieczny jest system wsparcia i to w długim horyzoncie czasowym. Inwestorzy oczekują dodatkowej, stabilnej zachęty finansowej w dłuższej perspektywie. Aktualnie na ukończeniu są prace nad projektem nowego systemu wsparcia zgodnego z najnowszymi wytycznymi KE w zakresie pomocy publicznej, prowadzone m.in. przez IGCP.

Z jakich jeszcze nowoczesnych i efektywnych rozwiązań korzysta ECO?

Nieustanny rozwój wymaga od nas sięgania po nowoczesne rozwiązania techniczne i organizacyjne, by spełnić rosnące oczekiwania naszych klientów. W obszarze wytwarzania jest to na pewno wysokosprawna kogeneracja. W segmencie przesyłu to zaawansowane narzędzia wspierające zarządzanie, planowanie i optymalizację procesu dostawy ciepła. Standardem są informatyczne systemy zbierania i przetwarzanie danych procesowych, umożliwiające przewidywanie potrzeb naszych klientów. Zaawansowane systemy zarządzania majątkiem sieciowym, oparte o narzędzia GIS, umożliwiają optymalizację procesów inwestycyjnych i remontowych.

Istotnym problemem dla firm ciepłowniczych, które posiadają sieci, są roszczenia z tytułu służebności przesyłu. Jak radzą sobie państwo z tą kwestią?

W przypadku nowych inwestycji wszystkie sprawy związane ze służebnością przesyłu wyjaśniamy na etapie podpisania kontraktów z nowymi klientami.

Natomiast zaszłości dotyczące przebiegu naszych sieci na obcych gruntach staramy się rozwiązywać w sposób sukcesywny. Mamy zawarte porozumienia lub umowy z gminami, na terenie których działamy i na podstawie tych umów systematycznie regulujemy ustanawianie służebności na gruntach, które gminy zamierzają zbyć nowym właścicielom. Co do roszczeń pojawiających się ze strony najczęściej prywatnych właścicieli gruntów obserwujemy racjonalizację oczekiwań finansowych, co jest efektem naszej wieloletniej współpracy ze środowiskiem rzeczoznawców majątkowych, jak i wyroków sądów w tych sprawach. Zawsze staramy się osiągnąć porozumienie i uregulować sprawy bez kierowania ich na drogę sądową.

Czy prowadzą państwo działania mające na celu przekonanie mieszkańców Opola, że podłączenie ich domów do miejskiej sieci ciepłowniczej to dobre rozwiązanie?

Prowadzimy szereg kampanii mających na celu promowanie naszych produktów. Jesteśmy aktywnym uczestnikiem Programu Promocji Ciepła Systemowego. Podejmujemy działania z zakresu marketingu bezpośredniego, jak spotkania z klientami, inwestorami, projektantami, podczas których prezentujemy nasze produkty, ich cechy i zalety. Efektem tych działań są: kontrakty z nowymi klientami, zarówno z segmentu mieszkaniowego, jak i przemysłowego, realizowany z bardzo dobrym skutkiem program dostawy ciepła systemowego na potrzeby ciepłej wody użytkowej, a także wspomniana wcześniej realizacja programu KAWKA. Program KAWKA był dla nas dużym wyzwaniem organizacyjnym i marketingowym.

Przeprowadziliśmy, bardzo skutecznie, akcję informacyjno-promocyjną, przekonując mieszkańców i zarządców budynków o zasadności zmiany sposobu ogrzewania. W efekcie zgłosiliśmy do programu KAWKA, realizowanego w latach 2013-2017, łącznie ok. 100 budynków, a od roku 2013 rozpoczęliśmy dostawę ciepła do 20 budynków w Opolu. Dodatkową wartością z realizacji tego programu było zbudowanie trwałych, wzajemnie korzystnych relacji z zarządcami i administratorami budynków oraz poznanie rzeczywistych potrzeb naszych klientów, co pozwoli w przyszłości na zaoferowanie klientom kolejnych naszych produktów, jak np. energia elektryczna.

Jakie inwestycje zostały zrealizowane w 2015 r.?

Jakie są w planach? W ECO realizujemy w 2015 r. inwestycje na łączną kwotę 40 mln zł. Jest to szeroki wachlarz zadań  – począwszy od inwestycji związanych z pozyskaniem nowych klientów, poprzez inwestycje podnoszące efektywność procesów, np. budowa nowego źródła ciepła w Jelczu-Laskowicach, aż po zadania związane z dostosowaniem źródeł ciepła do nowych wymogów ekologicznych – instalacje odpylania.

Rozmawiała Aldona Senczkowska-Soroka