Na terenie Europy najczęściej występują rejony o wysokiej i średniej temperaturze zasobów geo- termalnych. Mogą one być (i są) wykorzystane do produkcji energii elektrycznej w cyklu binarnym (ORC, Kalina) lub do produkcji ciepła w sieciach ciepłowniczych – bezpośrednio bądź z wykorzystaniem SPCDM [2].

Geotermia jest używana powszechnie do produkcji energii elektrycznej i ogrzewania sieci cieplnej w Islan- dii, Turcji, Italii, Francji, Niemczech, Węgrzech, Danii; zaś w Polsce – tylko do wytwarzania ciepła [2, 19, 20].

Największy zbiornik średniotemperaturowy wód termalnych Europy pokrywa 80% powierzchni Polski (rys. 1). Temperatury wód termalnych możliwe do wykorzystania w energetyce geotermalnej występują w obszarze 1 do 5 km (rys. 2).

Gradient temperaturowy wód termalnych dla Polski wynosi średnio 31°C/km w głąb Ziemi.

 

RYS. 2 Temperatury na głębokości 1000 i 3000 m na terenie Polski, z zaznaczoną lokalizacją Nowego Tomyśla [16]

Obszar województwa wielkopolskiego położony jest w całości na Niżu Polskim. Część południowo-za- chodnią zajmuje obszar Monokliny Przedsudeckiej, zaś część środkową i północną województwa obejmuje antyklinorium śródpolskie z przyległymi synklinoriami (rys. 3) [13].

Na obszarze Niżu Polskiego wody geotermalne skumulowane są przede wszystkim w formacjach piaszczystych dolnej kredy i dolnej jury [7]. Ocena zasobów energii geotermalnej na obszarze Niżu Polskiego wskazuje na niewykorzystany potencjał energetyczny, związany z wodami wgłębnymi o zróżnicowanych temperaturach od 20 do ponad 100oC i wydatkach w przedziale 10 do 300 m3/h (swobodny wypływ). Wody te mogą być wykorzystane w szerokim zakresie dobalneologii, rekreacji, celów grzewczych, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz wytwa- rzania energii elektrycznej [7, 8, 17].

RYS. 3 Położenie województwa wielkopolskiego na tle geologicznego podziału reg. Polski [13]

Niemal całą powierzchnię województwa wielko- polskiego obejmuje zbiornik permsko-mezozoiczny, w objętości którego znajdują się struktury geologiczne będące znakomitymi zbiornikami i kolektorami wód termalnych. Na obszarze województwa wielkopolskiego, dla energetyki 4GDH, głównymi zbiornikami wód termalnych są utwory kredy i jury dolnej.

Rysunek 4 przedstawia przekrój geologiczny przez budowę województwa wielkopolskiego; położenie przekroju jest przedstawione na rysunku 3. Na pod- stawie analizy powyższego przekroju oraz danych o głębokości zalegania i wydajności planowanego otworu eksploatacyjnego [8, 17] wytypowano zbiorniki wód termalnych o największym potencjale energe- tycznym geotermii.

Zbiornik kredy dolnej (C1)

Miąższość warstw wodonośnych waha się od kilku do 300 m. Strop utworów kredy dolnej położony jest na głębokości od około 200 m p.p.m. w części brzeżnej występowania warstw do 2000 m w części wschodniej województwa. Przewodność warstw wodonośnych zmienia się od około 20·10-5 m2/s do 500·10-5 m2/s, a potencjalna wydajność ujęć (dubletów) zmienia się w zakresie od około 10 m3/h do 300 m3/h w części wschodniej województwa w warunkach normalnych [7]. Zastosowanie współczesnych metod technologicz- nych intensyfikacji złóż pozwala te parametry zwięk- szyć nawet dziesięciokrotnie (prof. A. Gonet, dr inż. T. Solecki – Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, AGH).

RYS. 4 Przekrój geologicznych przez województwo wielkopolskie [7]