Krok po kroku zaczynamy poruszać się w gąszczu naginanych przepisów prawnych, a zakres interpretacji (szczególnie jeśli można spróbować kogoś zaskarżyć) przypomina najbardziej rozciągliwą gumę lub jakieś nowe kosmicznie naginające się materiały. Mamy więc zalew pozwów (i odszkodowań) od standardowych wypadków zalania się kawą w sieciówkach (kawa była za gorąca), po procesy dla producentów farb do włosów (bo zmieniły kolor włosów), stacji telewizyjnych (bo przyczyniły się do tycia), zmianę orientacji seksualnej po wypadku samochodowym, pozwanie narzeczonego, który zerwał zaręczyny, aż po wielokrotną próbę osądzenia Boga za zło na świecie – tu w końcu powtórzono dylematy filozoficzne starożytnych. W większości odszkodowanie lub ugoda pozasądowa przyniosła zysk, tylko w ostatnim przypadku pozew odrzucono z uwagi na brak możliwości dostarczenia pism procesowych.

Właśnie też osiągnęliśmy punkt, gdzie prawnicy coraz śmielej wkraczają w obszar regulacji klimatycznych i nie są to (jak wcześniej) kancelarie prawne i doradcy specjalizujący się w proponowaniu odpowiednich zapisów w unijnych dyrektywach, ale właśnie prawnicy szykujący pozwy i pisma odszkodowawcze. Energetyka właśnie staje się obszarem poszukiwania odszkodowań i prowizji, a podstawę do tego zawsze się znajdzie – najłatwiej w światowym Porozumieniu Klimatycznym COP 21 z Paryża.  Jakby tego nie czytać – wciąż wydaje mi się niejasne – ogólnoświatowe porozumienie 195 państw zadeklarowało intencję ograniczenia wzrostu temperatury (średniej , światowej) o 2 stopni Celsjusza (lub może w przyszłości 1,5) w stosunku do poziomu epoki predindustrialnej. Pomimo dość burzliwej wymiany postów z niektórymi zielonymi portalami, do dziś nie dowiedziałem się jednak ile ma wynosić (w wartościach bezwzględnych) ten graniczny poziom temperatury na ziemi (w jakiś dziwny sposób mówi się zawsze o różnicy, a nie o precyzyjnej wartości), co chyba jest właśnie wyjątkowo korzystne dla wszystkich, przyszłych prawniczych interpretacji. Porozumienie Paryskie w powiązaniu z europejską polityką klimatyczną otwiera bardzo szerokie pole do wkroczenia na drogę prawną, która będzie niczym innym niż otwarciem kolejnego pola w lobbingu. Oczywistym celem ataku zawsze pozostanie węgiel i generacja energii z węgla – i do tego , także w wymiarze prawnym, musi przygotować się Polska i polskie koncerny energetyczne. Machina ruszyła powoli aczkolwiek nieubłaganie. Kilka dni temu, ugrupowanie Zielonych w niemieckim parlamencie zgłosiło postulat zapisania celów ekologicznych w niemieckiej konstytucji. Cytując literalnie – „Niemcy i świat zobowiązały się w Paryżu do „neutralności klimatycznej” do 2050 roku. To zobowiązanie musi się teraz stać obowiązującym prawem” to wypowiedzi liderki Zielonych Goring-Eckardt, ale też i wyjaśnienie dalej dokładnie, że taki zapis mógłby pozwolić na pozwanie niektórych przedsiębiorstw (oczywiście mających jakikolwiek kontakt z węglem).  O przygotowaniu pierwszych pozwów (miały go składać osoby poszkodowane przez zmiany klimatu) mówiło się zresztą w Niemczech od dawna. Można powiedzieć, że jest to tak samo absurdalne jak pozywanie korporacji za śliską podłogę podczas sprzątania pomimo, że jest ostrzeżenie „śliska podłoga” albo biur turystycznych za deszcz podczas wakacji. Ale jest w tej strategii dużo sensu – maszyna prawna ruszyła i zaczyna współpracować z maszyną medialną. Można sobie wyobrazić, że za kilka lat niektóre firmy będą zarzucane pozwami o naruszenie polityki klimatycznej i przedstawiane jako odpowiedzialni za wymieranie gatunków, susze i tragedie na świecie (większość zielonych organizacji będzie zresztą dogłębnie przekonanych ze tak właśnie jest). To przełoży się na przekaz marketingowy o strategii firmy i jej produktach.

Finalnie – ten kto nie będzie realizował polityki klimatycznej (czytaj zeroemisyjnej) będzie wyrzucany z rynku. Duże korporacje już przeszły na „zieloną stronę” i unikają jakiegokolwiek posądzenia o brak efektywności klimatycznej. O wiele bardziej opłaca się mówić, że zużywamy „100 % odnawialnej energii dla naszych produktów” niż narazić się na absurdalny prawnie, ale kosztowny image’owo proces sądowy. W rezultacie – za chwile, każdy ze światowych producentów będzie uciekał od węgla jak tylko mógł. To samo dotyczy sektora ubezpieczeń (można ich pozwać, że ubezpieczają obiekty które niszczą klimat) jak i sektor finansowy (finansują inwestycje, które potem  mają negatywny wpływ na ludzi lub naruszają międzynarodowe porozumienia i w ten sposób same są odpowiedzialne i powinny płacić odszkodowanie).

Można spodziewać się więc tylko coraz silniejszej presji z tej strony – co jest wbrew pozorom, strategią nadzwyczaj opłacalną – przy silnych proekologicznych nastrojach konsumenckich w Europie Zachodniej i generalnie pozytywnym wpływie „zielonej rewolucji” na najbardziej uprzemysłowione gospodarki. Węgiel będzie więc atakowany z każdej strony – jako praźródło zmian klimatycznych (a klimat się zmienia), jako sprawca podwyższenia temperatury (są opracowania które w zadziwiający sposób przekładają zmianę 1,5 -2 stopnia C temperatury na dokładnie takie jakie trzeba cele ograniczenia emisji CO2), ekonomicznie w postaci podwyższania cen uprawnień za emisję (dziś już ponad 17 euro za tonę a może w konsekwencji 20-30 lub 50) i z nowej flanki prawniczej (groźba odszkodowań dla jakichkolwiek firm zaangażowanych w węglowy biznes –  banków, ubezpieczycieli, firm kupujących energię, a może nawet dostawców). Przy tak skoncentrowanym natarciu – na dzień dzisiejszy – węgiel nie ma szans.

Cały artykuł dostępny na http://konradswirski.blog.tt.com.pl.